Faza wegetatywna w uprawie konopi

Max Sargent

Dziennikarka cannabis i ekspertka od psychodelików

Max Sargent

Ostatnia aktualizacja: 3 Czerwiec 2024

Faza wegetatywna to okres, w którym roślina konopi przeobraża się z niewielkiej siewki w wysoką, rozrośniętą roślinę (o ile nie zostanie inaczej wytrenowana). Właśnie w tych tygodniach zachodzi większość pionowego i bocznego przyrostu masy zielonej, a zdrowy rozwój na tym etapie jest kluczowy, jeśli w późniejszym czasie chcesz uzyskać obfite plony. Co więcej, problemy zdrowotne roślin znacznie łatwiej skorygować w tej fazie niż w fazie kwitnienia, dlatego dokładne zrozumienie wszystkich aspektów okresu wegetatywnego ma ogromne znaczenie.

W tym artykule szczegółowo przyglądamy się temu ważnemu etapowi życia rośliny konopi i podpowiadamy, jak zoptymalizować fazę wegetatywną, aby przy zbiorach cieszyć się jeszcze lepszymi rezultatami.

Czym jest faza wegetatywna?

Faza wegetatywna w cyklu życiowym rośliny konopi to okres intensywnego wzrostu. W tym czasie rośliny skupiają się na rozbudowie silnego systemu korzeniowego, tworzeniu gęstej, zielonej masy liści oraz mocnych łodyg. Ten etap jest kluczowy dla zgromadzenia energii potrzebnej do kwitnienia i w dużej mierze decyduje o ostatecznej wielkości roślin i wysokości plonu. W fazie wegetatywnej rośliny konopi wymagają odpowiednio dobranych warunków środowiskowych, aby dobrze się rozwijać i bezproblemowo przejść do fazy kwitnienia.

Długość fazy wegetatywnej może się znacznie różnić – od kilku tygodni do nawet kilku miesięcy – w zależności od preferencji growera, genetyki odmiany i warunków uprawy. W uprawie indoor hodowca może dowolnie wydłużać ten etap, utrzymując cykl świetlny 18 godzin światła i 6 godzin ciemności, co sprzyja nieprzerwanemu wzrostowi, teoretycznie bez ograniczeń. Na outdoor czas trwania fazy wegetatywnej wyznacza naturalny cykl słoneczny – długie, letnie dni wspierają rozwój wegetatywny.

W naturze faza wegetatywna przypada na okres od wiosny do późnego lata, kiedy dzień jest dłuższy od nocy, czyli gdy rośliny otrzymują więcej niż 12 godzin światła dziennie. W tym czasie konopie maksymalnie wykorzystują promienie słoneczne, co napędza szybki, a czasem wręcz imponująco intensywny wzrost. Pod koniec lata lub na początku jesieni, gdy dni stają się krótsze, a widmo światła zawiera więcej czerwieni, odmiany fotoperiodyczne przechodzą w fazę kwitnienia. Wtedy rośliny przestają rozbudowywać masę liści i zamiast tego zaczynają tworzyć kwiaty lub woreczki pyłkowe, zależnie od swojej płci.

Rozpoznawanie płci roślin konopi w fazie wegetatywnej

Mówiąc wprost: nie da się wiarygodnie określić płci rośliny marihuany w fazie wegetatywnej, chyba że masz dostęp do zaawansowanego laboratorium, które potrafi zbadać jej materiał genetyczny. Zakładając, że tak nie jest, musisz poczekać, aż rozpocznie się faza kwitnienia. Masz jednak wystarczająco dużo czasu, aby usunąć męskie osobniki, zanim uwolnią pyłek. Od momentu pojawienia się kwiatów regularnie kontroluj rośliny i jak najszybciej pozbywaj się samców — o ile nie chcesz zapylić samic.

Bardziej szczegółowe wskazówki, wraz z materiałami poglądowymi, znajdziesz w naszym poradniku dotyczącym rozpoznawania płci roślin.

Najlepsze warunki w growroomie w fazie wegetatywnej

Zapewnienie roślinom konopi idealnych warunków w fazie wegetatywnej pozwala im w pełni wykorzystać potencjał wzrostu na tym etapie, a w dalszej perspektywie przekłada się na lepsze plony. W trakcie fazy wegetatywnej na zdrowy, dynamiczny rozwój wpływa kilka kluczowych czynników:

• Temperatura i wilgotność: w ciągu dnia dąż do zakresu 22–28°C, a w nocy utrzymuj nieco niższą temperaturę. Wilgotność względna powinna mieścić się w granicach 40–60%, z korektami w zależności od potrzeb, aby wspierać optymalny wzrost i ograniczyć ryzyko pleśni oraz szkodników.
• Światło: rośliny konopi w fazie wegetatywnej potrzebują intensywnego oświetlenia, aby prawidłowo się rozwijać. Standardowy cykl to 18 godzin światła i 6 godzin ciemności, choć stosuje się też inne proporcje. Niektórzy, uprawiając rośliny Autokwitnący, przechodzą na cykl 20/4, a nawet pozostawiają światło włączone bez przerwy. Polecane są wysokiej jakości lampy LED lub MH (metalohalogenkowe) ze względu na pełne spektrum i wydajność, przy czym LED-y cieszą się obecnie szczególnie dużą popularnością.
• Cyrkulacja powietrza: sprawna wentylacja i ruch powietrza zapobiegają kumulowaniu się ciepła i nadmiernej wilgotności, a jednocześnie zapewniają roślinom świeży CO₂ potrzebny do fotosyntezy. W systemie wentylacji możesz także zamontować filtr węglowy, który zneutralizuje zapach – przydaje się to zarówno ze względów bezpieczeństwa, jak i wtedy, gdy po prostu nie chcesz, by w całym domu unosił się aromat marihuany.

Faza wegetatywna: czas trwania i cykl świetlny

Długość fazy wegetatywnej jest dość elastyczna i – przy uprawie w pomieszczeniu pod sztucznym oświetleniem – można ją dostosować do własnych potrzeb. W uprawie outdoor tempo przejścia w kwitnienie wyznacza wyłącznie słońce.

Wegetacja w pomieszczeniu

Hodowcy indoor mogą regulować długość fazy wegetatywnej, dostosowując cykl oświetlenia. Utrzymywanie roślin w świetle przez ponad 12 godzin na dobę sprawi, że pozostaną one w fazie wegetacji bez końca. Pamiętaj jednak, że okres ciemności jest istotny, zwłaszcza w przypadku odmian fotoperiodowych. Wiele procesów zachodzi wyłącznie w ciemności, dlatego warto zapewnić roślinom ten czas.

Okres wegetatywny zwykle trwa od 2 do 8 tygodni, w zależności od docelowego rozmiaru roślin i ograniczeń przestrzeni uprawowej. Kolejną kwestią jest stres – zarówno wynikający ze szkolenia roślin, jak i przypadkowych uszkodzeń. Jeśli rośliny zostały zestresowane lub uszkodzone, warto wydłużyć fazę wegetacji co najmniej o dwa tygodnie, aby zdążyły się zregenerować, ponieważ po wejściu w fazę kwitnienia nie będą już w stanie w pełni się odrodzić.

Wegetacja na zewnątrz

Faza wzrostu roślin uprawianych outdoor zależy od naturalnego cyklu światła. Zwykle rośliny wchodzą w okres wegetatywny wiosną i na początku lata, chyba że z jakiegoś powodu kiełkujesz je później (czego się nie zaleca). W większości regionów ta faza może trwać aż do późnego lata, kiedy skracający się dzień w naturalny sposób inicjuje kwitnienie.

Niewiele da się zrobić, by na zewnątrz znacząco wydłużyć lub skrócić wegetację, chyba że zaczniesz codziennie nakładać na rośliny czarne osłony lub przenosić je wcześniej do pomieszczenia, żeby sztucznie wymusić kwitnienie – a na to większość hodowców nie ma ani ochoty, ani potrzeby.

Jeśli zależy ci na jak najbardziej plennych roślinach, najlepszym rozwiązaniem jest możliwie wczesne skiełkowanie nasion w domu, tak aby wykorzystać maksymalną liczbę słonecznych dni. Nie warto jednak startować zbyt wcześnie, bo zimna, wiosenna pogoda może zabić młode siewki. Dobrze jest wynieść rośliny na zewnątrz w kwietniu, najpóźniej na początku maja. Dzięki temu będą miały co najmniej kilka miesięcy na wzrost i przygotowanie się do kwitnienia.

Wegetacja w szklarniach

Uprawa w szklarni pozwala w pełni wykorzystać potencjał fazy wegetatywnej, jednocześnie chroniąc rośliny przed niekorzystnymi warunkami pogodowymi. Szklarnie łączą zalety uprawy indoor i outdoor, dzięki czemu możesz korzystać z energii słonecznej, a w razie potrzeby wspierać rośliny oświetleniem sztucznym. W ten sposób, jeśli chcesz, możesz wydłużyć fazę wzrostu. Alternatywnie, możesz przeciągnąć nieprzepuszczalną plandekę nad szklarnią, aby wcześniej zainicjować kwitnienie.

Podlewanie marihuany w fazie wegetatywnej

Odpowiednie podlewanie w fazie wegetatywnej ma kluczowe znaczenie dla rozwoju systemu korzeniowego i ogólnej kondycji roślin. To jedna z najprostszych czynności w uprawie, ale warto wykonywać ją z taką samą uwagą, jak bardziej skomplikowane zabiegi. Jeśli nauczysz się podlewać prawidłowo, zaoszczędzisz sobie wielu nerwów, a Twoje rośliny odwdzięczą się zdrowym, bujnym wzrostem.

Nadmierne podlewanie (znacznie częstszy problem niż przesuszenie) może prowadzić do zgnilizny korzeni oraz zaburzeń w pobieraniu składników odżywczych, natomiast zbyt rzadkie podlewanie stresuje rośliny i hamuje ich wzrost. Pamiętaj o kilku kluczowych zasadach:

• Jakość wody: Używaj czystej wody o wyrównanym pH w zakresie 6,0–7,0, aby zapewnić optymalne wchłanianie składników odżywczych.
• Częstotliwość: Podlewaj rośliny dopiero wtedy, gdy wierzchnia warstwa podłoża (kilka centymetrów, mniej więcej na głębokość paliczka) będzie wyraźnie sucha w dotyku. Jeśli ziemia jest jeszcze wilgotna, wstrzymaj się z podlewaniem – rośliny tego nie potrzebują.
• Monitorowanie: Obserwuj, jak rośliny reagują na harmonogram podlewania, i w razie potrzeby wprowadzaj korekty, biorąc pod uwagę takie czynniki jak wilgotność powietrza, temperatura oraz rozmiar roślin.
• Objawy problemów z podlewaniem: Wczesne symptomy przelania i przesuszenia często wyglądają podobnie. Zanim dolejesz kolejną porcję wody, zachowaj ostrożność. Rośliny znacznie łatwiej dochodzą do siebie po lekkim przesuszeniu niż po długotrwałym przelaniu, miej to zawsze z tyłu głowy.

Nawożenie marihuany w fazie wegetatywnej

W fazie wegetatywnej zapotrzebowanie roślin na składniki odżywcze jest bardzo wysokie, ze szczególnym naciskiem na azot, który odpowiada za bujny rozrost liści. Jednocześnie należy zapewnić zbilansowany poziom fosforu i potasu. W tym okresie idealna proporcja azotu, fosforu i potasu (NPK) wynosi 3:1:1.

Na tę fazę dostępne są specjalne nawozy, ale możesz też przygotować własną mieszankę – kluczowe jest jednak utrzymanie właściwych proporcji. Dzięki temu rośliny rosną zdrowiej, a ryzyko problemów takich jak przenawożenie czy blokada składników pokarmowych znacząco spada.

Oprócz doboru odpowiedniego stosunku składników odżywczych, ważne jest także, aby podawać roślinom dokładnie tyle nawozu, ile potrzebują – ani trochę więcej. Tak jak człowiek nie rośnie w nieskończoność i nie staje się coraz zdrowszy tylko dlatego, że je coraz więcej, tak samo nie działają rośliny konopi. Co więcej, w przeciwieństwie do ludzi, którym zwykle mniej szkodzi lekkie przejedzenie niż głodówka, rośliny lepiej znoszą lekkie niedożywienie niż nadmiar pokarmu. Dlatego nie przesadzaj z nawożeniem – nawet jeśli bardzo zależy Ci na jak najlepszych plonach, nie osiągniesz ich, zalewając rośliny wiadrami nawozu.

Najlepsze efekty daje zazwyczaj stosowanie organicznych nawozów, które dostarczają zarówno makro-, jak i mikroelementów w śladowych ilościach oraz rozkładają się stopniowo w podłożu. Dzięki temu rzadziej powodują problemy związane z odżywianiem roślin.

Trening konopi w fazie wegetatywnej

Jeśli chcesz trenować swoje rośliny marihuany – aby utrzymać je nisko nad ziemią, zwiększyć plon (lub jedno i drugie) – wszystkie zabiegi muszą zostać wykonane i zakończone w fazie wegetatywnej. Łamanie gałęzi czy usuwanie topów w czasie kwitnienia poważnie uszkodzi rośliny i nie przełoży się na lepsze zbiory!

Ponieważ trening niemal zawsze wiąże się z pewnym stresem, najlepiej przeprowadzać go jak najwcześniej, aby rośliny miały dość czasu na regenerację. Na przykład: jeśli ogłowisz (topujesz) roślinę i już po 10 dniach przełączysz ją na kwitnienie, nie wyjdzie to na dobre ani tobie, ani jej. Podobnie przy uprawie outdoor – trenuj wiosną, aby rośliny mogły odrobić straty przez całe lato.

Najpopularniejsze metody treningu to:

• Sea of Green oraz Screen of Green (SOG i ScrOG): w tych systemach uprawia się wiele małych roślin blisko siebie lub przeplata korony roślin przez siatkę, aby uzyskać równą, płaską powierzchnię kwitnienia. Obie techniki zwiększają plon z metra kwadratowego, choć niekoniecznie z pojedynczej rośliny.
• Low Stress Training (LST, łagodny trening): polega na zginaniu i podwiązywaniu pędów, aby kontrolować kształt rośliny i doświetlić niższe partie. Główną łodygę mocuje się poziomo już na początku fazy wegetatywnej, a dalszy wzrost zachęca się do podążania w tym samym kierunku. W ten sposób ponownie tworzy się równomierny „daszek” z kwiatów, co pozwala równomiernie rozprowadzić światło po wszystkich miejscach kwitnienia. Metoda ta jest przyjazna dla początkujących i można ją stosować nawet przy roślinach Automat, które zwykle nie wymagają treningu ze względu na krótki, z góry ustalony okres wegetacji.
• Topping oraz fimming: w tych technikach usuwa się (w całości lub częściowo) główny wierzchołek wzrostu, aby roślina odrosła z dwoma lub większą liczbą nowych szczytów – proces można powtarzać. Są to metody wysokiego stresu, dlatego po ich zastosowaniu trzeba zapewnić roślinom odpowiednio długi czas na regenerację.

Przycinanie

Warto też pomyśleć o przycinaniu roślin, zwłaszcza jeśli mają bardzo gęsty, krzaczasty pokrój. Usuwaj dolne liście, aby poprawić cyrkulację powietrza i przekierować energię w stronę miejsc, w których tworzą się kwiaty. Dolne partie i tak dostają bardzo mało światła, gdy roślina urośnie, a w fazie kwitnienia zaczniesz zauważać, że naturalnie zasychają i obumierają.

Faza wzrostu wegetatywnego: Zadbaj o wszystko, czego potrzebuje Twoja roślina

Faza wegetatywna w cyklu życiowym rośliny konopi to niezwykle ekscytujący etap – obserwujesz, jak Twoje okazy gwałtownie rosną wzwyż i wszerz, przygotowując się do udźwignięcia ciężaru obfitych plonów. W tym okresie możesz swobodnie kształtować i trenować rośliny w sposób, który w czasie kwitnienia byłby zbyt ryzykowny, ponieważ mają wystarczająco dużo energii, by się regenerować i nie skupiają się jeszcze na produkcji topów.

Aby maksymalnie wykorzystać potencjał uprawy, w tej fazie zapewnij roślinom jak najlepsze warunki – to właśnie teraz tworzysz solidne podstawy pod potężne, wysokiej jakości zbiory!