Roztocz szklarniowiec na konopiach: jak zwalczać i zapobiegać

Miguel Antonio Ordoñez

Freelance’owy dziennikarz specjalizujący się w branży konopnej

Miguel Antonio Ordoñez

Ostatnia aktualizacja: 11 Wrzesień 2023

Roztocza szerokie to prawdziwa zmora hodowców – głównie dlatego, że są zbyt małe, by dostrzec je gołym okiem. Zanim zauważysz, że coś jest nie tak, Twoje cenne rośliny często są już poważnie uszkodzone. Umiejętność szybkiego rozpoznawania i zwalczania roztoczy szerokich, zanim wyrządzą duże szkody, to kluczowa kompetencja każdego hodowcy.

Jeśli roztocza szerokie stały się Twoim największym wrogiem podczas uprawy konopi, w tym artykule znajdziesz informacje o tym, czym są i jak skutecznie sobie z nimi poradzić.

Czym są roztocza szerokie?

Roztocza szerokie (Polyphagotarsonemus latus) to mikroskopijne roztocza żerujące na wielu gatunkach roślin. Stanowią poważny problem nie tylko w uprawie konopi, ale w całym rolnictwie. Mają sześć odnóży umiejscowionych z przodu ciała oraz niewielki aparat gębowy, którym przebijają powierzchnię rośliny, aby wysysać z niej sok komórkowy.

Jak wspomniano we wstępie, największym problemem z roztoczami szerokimi jest ich rozmiar. Bez lupy praktycznie nie da się ich dostrzec, więc zwykle zauważasz je dopiero wtedy, gdy inwazja jest już w pełni rozwinięta.

Czy roztocza szerokie i roztocza russet to to samo?

Podobnie jak roztocza szerokie (broad mites), roztocza rdzawa (russet mites) wysysają z liści składniki odżywcze rośliny marihuany. Atakują przede wszystkim młode partie wzrostu, przez co liście odbarwiają się i żółkną.

Główna różnica między tymi dwoma gatunkami roztoczy polega na tym, że roztocza rdzawa są większe. Mają też wydłużone, marchewkowate ciało, podczas gdy roztocza szerokie są bardziej zaokrąglone, przypominają kroplę rosy. Roztocza rdzawa mają również tylko cztery nogi, czyli mniej niż roztocza szerokie.

Roztocza szerokie na roślinach marihuany

Roztocza szerokie żywią się tkanką roślinną – także roślinami marihuany. Bez liści, z których wysysają soki, nie są w stanie przeżyć. Najczęściej występują w dolnych, starszych partiach roślin, choć mogą pojawiać się również na młodych przyrostach. Atakują roślinę, wysysając z liści substancje odżywcze i w ten sposób zaburzają proces fotosyntezy. Z czasem może to poważnie osłabić roślinę i zahamować jej wzrost.

Jeśli chodzi o przenoszenie się z jednej rośliny marihuany na drugą, jednym z głównych sposobów jest bezpośredni kontakt między roślinami. Mogą być też roznoszone przez większe owady, takie jak mączliki.

Objawy uszkodzeń spowodowanych przez roztocza szerokie na roślinach marihuany

Choć niezwykle trudno je dostrzec gołym okiem, ploniarka szeroka zostawia na roślinach konopi bardzo charakterystyczne ślady. Zwróć uwagę na takie objawy:

• Najmłodsze liście wyglądają tak, jakby były mokre
• Młode liście mają ciemnobrązowe przebarwienia na brzegach
• Nowy przyrost liści jest wyraźnie oklapnięty lub nienaturalnie powykręcany
• Budz wyglądają na chore lub zamierają już w fazie kwitnienia.
• Nierównomierne uszkodzenia – miejsca silniejszego zasiedlenia wyglądają znacznie gorzej niż reszta rośliny

Jak zwalczać ploniarkę szeroką

Atak roztoczy szerokich nie musi od razu oznaczać całkowitej katastrofy dla Twoich roślin. Da się temu zaradzić – kluczowe jest jednak szybkie i zdecydowane działanie. Im prędzej zareagujesz, tym łatwiej będzie opanować sytuację i tym lepiej poradzą sobie Twoje rośliny!

Natychmiast usuń zainfekowane rośliny

Jak już wspomniano, szkody wyrządzane przez roztocza szerokie bywają niejednolite, i właśnie w tym tkwi ich słaby punkt. Zaatakowane rośliny możesz po prostu usunąć, ograniczając ryzyko rozprzestrzenienia się szkodnika na całą uprawę.

W ten sposób znacząco zmniejszasz liczbę osobników, a tym samym hamujesz dalsze zniszczenia. Kluczowe jest jednak wczesne wykrycie problemu. Gdy tylko zauważysz którykolwiek z opisanych wcześniej objawów, reaguj natychmiast.

Niekiedy konieczne będzie całkowite zniszczenie porażonych roślin. Choć może to być bolesne, jest to zdecydowanie lepsze rozwiązanie niż dopuszczenie do zainfekowania całej uprawy.

Wprowadź roztocza drapieżne

Innym skutecznym sposobem na pozbycie się szerokiego roztocza jest wprowadzenie drapieżnych roztoczy, które będą się nimi żywić. Dobrym przykładem jest Amblyseius andersoni – gatunek, który poluje również na inne szkodniki, takie jak przędziorki, roztocza drzew owocowych czy jaja mączlika.

Amblyseius andersoni zazwyczaj dostarczane są w pojemnikach, na przykład w formie tuby z dozownikiem. Niewielkie ilości roztoczy aplikuje się bezpośrednio na uprawę, w pobliżu kwiatów. Należy jednak chronić je przed bezpośrednim działaniem słońca i zużyć w ciągu pierwszych 18 godzin od otrzymania przesyłki.

Regularne opryski roślin olejem neem

Olej neem to naturalny środek owadobójczy pozyskiwany z oleju roślinnego tłoczonego z nasion i owoców miodli indyjskiej (neem). Ma żółtobrązową barwę, gorzki smak i zapach przypominający siarkę.

Stosowanie oleju neem na roślinach konopi może wpłynąć na ich smak, a przy długotrwałym użyciu nawet im zaszkodzić. Uznaje się go jednak za bardzo skuteczny w zwalczaniu szkodników. Jeśli to możliwe, unikaj opryskiwania kwiatów olejem neem.

Olej neem warto traktować jako ostateczność, gdy łagodniejsze metody nie przynoszą rezultatów. Do aplikacji przyda się ręczny opryskiwacz ciśnieniowy, który zapewni równomierne pokrycie liści. Specjaliści zalecają jego codzienne stosowanie, zwłaszcza przy silnej inwazji roztoczy szerokich.

Jak zapobiegać roztoczom szerokim

Profilaktyka jest zawsze lepsza niż leczenie. Jeśli chcesz oszczędzić sobie nerwów związanych z ratowaniem uszkodzonych roślin, zastosuj poniższe kroki.

Kontroluj temperaturę i wilgotność

Roztocza szerokie są bardzo wrażliwe na wysoką temperaturę. Utrzymywanie otoczenia w przedziale 43–48°C znacząco zmniejsza ryzyko ich inwazji. Trzeba jednak ograniczyć czas działania takiego ciepła na rośliny do maksymalnie 15 minut, aby ich nie uszkodzić. Dodatkowo, podniesienie temperatury pomieszczenia do takiego poziomu bywa trudne technicznie i kosztowne.

Jeśli chodzi o wilgotność, zadbaj, aby nie przekraczała 60%, gdyż właśnie w takich warunkach roztocza szerokie rozwijają się najszybciej.

Dbaj o porządek i higienę uprawy

Dobra higiena w uprawie oznacza utrzymywanie miejsc, w których uprawiasz rośliny, w czystości i porządku. Nie twórz środowiska sprzyjającego rozwojowi roztoczy szerokich – kluczem jest regularna pielęgnacja i konserwacja, bez której nie da się skutecznie uprawiać roślin marihuany.

Warto na bieżąco przecierać podłogi i sufity, jeśli korzystasz z grow roomu lub namiotu uprawowego. Na zewnątrz możesz też stosować rośliny towarzyszące oraz osłony na uprawy, aby dodatkowo ograniczyć presję szkodników.

Regularnie kontroluj rośliny marihuany

Szkodniki takie jak roztocz szeroki atakują bez zapowiedzi. Jeśli nie prowadzisz regularnych kontroli, któregoś dnia możesz z przerażeniem odkryć, że Twoje rośliny są już poważnie uszkodzone. A w zależności od stopnia zaawansowania inwazji, skutki mogą być naprawdę dotkliwe.

Systematyczne przeglądy roślin to jeden z najskuteczniejszych sposobów zapobiegania roztoczom szerokim. Wielu specjalistów zaleca sprawdzanie uprawy co najmniej trzy razy dziennie, a także stałą kontrolę parametrów wody i prawidłowego poziomu pH.

Czy rośliny konopi mogą wyjść z ataku roztoczy szerokich?

Tak, rośliny marihuany mogą dojść do siebie po inwazji roztoczy szerokich. Kluczowe są tutaj profilaktyka i systematyczna pielęgnacja. Uważnie obserwuj swoje rośliny i regularnie je kontroluj, aby jak najszybciej wychwycić pierwsze oznaki problemu.

Jeżeli jednak konieczne będzie zastosowanie środków ochrony, działaj natychmiast.