Czy Mojżesz był pod wpływem DMT?

Osoby, które mają za sobą doświadczenia psychodeliczne, dobrze wiedzą, jak potrafią one otworzyć na duchowość i poczucie oświecenia. Dla ludzi wierzących takie przeżycia mogą być wręcz przełomowe, odsłaniając zupełnie nowe perspektywy na wiarę i kwestie, o których wcześniej nawet nie myśleli. Czy możliwe jest więc, że tego typu podróże wewnętrzne były na tyle doniosłe, iż wpłynęły na same fundamenty współczesnej religii Zachodu? Jeden psycholog twierdzi, że to całkiem realny scenariusz.

Zdaniem Benny’ego Shanona, psychologa po studiach na Uniwersytecie Stanforda, dziś wykładającego na Uniwersytecie Hebrajskim w Jerozolimie, istnieje duże prawdopodobieństwo, że Mojżesz znajdował się pod wpływem DMT w kluczowych momentach historii. To śmiała hipoteza, która – jak można się domyślić – przez wielu została uznana za herezję i pozbawioną podstaw.

DMT: KORZEŃ RELIGII?

Ta teoria wyrasta z osobistych doświadczeń Shanona z ayahuasca – amazońskim wywarem bogatym w DMT, stosowanym w praktykach enteogenicznych. Okazuje się, że składniki potrzebne do przygotowania tak potężnego naparu występują także na Bliskim Wschodzie: części drzewa akacjowego oraz krzewu rutwicy stepowej (Peganum harmala) pozwalają stworzyć połączenie MAOI i DMT – jedno z najmocniejszych znanych ludziom doświadczeń halucynogennych. Technicznie rzecz biorąc, nie jest to ayahuasca, ale podstawowe cząsteczki chemiczne są takie same.

Dla Shanona wcale nie jest dużym nadużyciem założyć, że tak silne, wizjonerskie działanie tych roślin – otaczanych szacunkiem i uznawanych wręcz za święte – mogło być wykorzystywane przez dawnych kapłanów jako środek zbliżający ich do Boga. Chociaż nie ma bezpośrednich dowodów, że Mojżesz przyjmował tego typu wywary, to opisy przygotowań rytualnych w Księdze Wyjścia bardzo przypominają praktyki związane z prototypowymi formami używania ayahuaski.

Kiedy więc Mojżesz miałby być pod wpływem DMT? Shanon sugeruje, że najpewniej wtedy, gdy ujrzał Boga w postaci gorejącego krzewu oraz gdy otrzymywał Dziesięć Przykazań. Taki scenariusz tłumaczyłby wiele. W wywiadzie radiowym powiedział:

„Jeśli chodzi o Mojżesza na górze Synaj, w grę wchodzi albo nadprzyrodzone, kosmiczne wydarzenie – w co nie wierzę – albo legenda, w co także nie wierzę, albo wreszcie, i to jest bardzo prawdopodobne, wydarzenie, które zjednoczyło Mojżesza i lud Izraela pod wpływem środków odurzających”.

Opisywał też, że doświadczenia Mojżesza – widzenie ognia, zaburzone poczucie czasu, węże, istoty bez wyraźnych twarzy, „widzenie dźwięków” i „słyszenie kolorów”, a także spotkanie z tym, co boskie – są powszechnie relacjonowane przez osoby korzystające z ayahuaski. Mówi się również, że po ceremoniach ayahuaski ludzie często emanują szczególnym blaskiem, co mogłoby wyjaśniać „promieniowanie”, które według przekazu otaczało Mojżesza.

Czy to prawda? Tego nikt nie jest w stanie rozstrzygnąć. Istnieje jednak sporo luk w tej teorii, które wymagają wypełnienia. Na przykład: choć obie wymienione rośliny rosną na obszarze Bliskiego Wschodu i miały status roślin świętych, brak jakichkolwiek dowodów, że łączono je w psychoaktywny napar. A gdyby rzeczywiście tak było, można by oczekiwać znacznie szerszego rozpowszechnienia i lepszej dokumentacji jego stosowania. Dla osób sceptycznych wobec tradycji teologicznej pozostaje też pytanie, czy Mojżesz w ogóle istniał – poza biblijną narracją nie ma o nim innych wzmianek.

Mimo tych słabości teoria prowokuje zastanowienie: czy to możliwe, że fundamenty niektórych religii wyrastają z doświadczenia po DMT? To koncepcja nowatorska i intrygująca, która z pewnością jeszcze długo będzie rozpalać gorące spory.

Adam Parsons

Adam Parsons – zawodowy dziennikarz specjalizujący się w tematyce konopi, copywriter i autor – od wielu lat współtworzy zespół Zamnesii. Na co dzień zajmuje się szerokim zakresem zagadnień: od CBD, przez psychodeliki, po wiele innych powiązanych tematów. Przygotowuje artykuły blogowe, poradniki oraz testuje i opisuje stale rosnącą gamę produktów.

Przeczytaj pełną biografię