Przegląd acetyl-L-karnityny
Acetyl-L-karnityna to popularny składnik suplementów diety i witamin, obecny także w wielu produktach spożywczych. Ma szerokie spektrum możliwych zastosowań i może zainteresować bardzo różne grupy użytkowników. Jeśli wcześniej o niej nie słyszałeś, nic straconego – przygotowaliśmy pełne omówienie, które wyjaśnia wszystko, co warto wiedzieć o tym aminokwasie.
Acetyl-L-karnityna jest popularnym składnikiem wielu różnego rodzaju suplementów i witamin. Przypisuje się jej szereg potencjalnych korzyści dla organizmu i funkcji poznawczych. W tym artykule przyjrzymy się bliżej acetyl-L-karnitynie, abyś mógł/mogła zdecydować, czy to odpowiedni wybór dla Ciebie.
Czym jest acetyl-L-karnityna?

Znana także jako ALCAR, L-karnityna lub LCLT, acetyl-L-karnityna jest naturalnym aminokwasem wytwarzanym w organizmie poprzez enzymatyczne dołączenie grupy acetylowej do karnityny. (Mendelson, 2008) Acetyl-L-karnitynę znajdziemy również w żywności, między innymi w wołowinie, drobiu, serze i mleku. Najczęściej przyjmowana jest jednak w formie suplementu diety i uważa się, że może wpływać m.in. na masę ciała, metabolizm oraz funkcje poznawcze. Czy jednak wystarczy po prostu sięgnąć po suplement, aby odczuć te efekty?
Jak działa acetyl-L-karnityna
Acetylo-L-karnityna działa jednocześnie na mózg i całe ciało. W pierwszym przypadku podnosi poziom neuroprzekaźnika acetylocholiny, który wspiera procesy związane z pamięcią oraz ogólną sprawnością umysłową. W organizmie acetylo-L-karnityna wspomaga metabolizm energii, ułatwiając transport kwasów tłuszczowych do mitochondriów, gdzie ulegają one utlenieniu i są wykorzystywane jako paliwo (Mendelson, 2008).
Jakie mogą być potencjalne korzyści z przyjmowania acetylo-L-karnityny?

Wspomnieliśmy już o kilku funkcjach acetyl-L-karnityny, ale teraz przyjrzyjmy się dokładniej zakresowi efektów, które obecnie są przedmiotem badań nad tym aminokwasem.
Pamięć i funkcje poznawcze
Jak już wspomniano, acetyl-L-karnityna wchodzi w interakcję z neuroprzekaźnikiem acetylocholiną w mózgu. Właśnie na tym poziomie ten aminokwas może potencjalnie wpływać na czujność, nastrój oraz inne funkcje poznawcze. Choć badań jest bardzo niewiele, w 1990 roku naukowcy podawali osobom uzależnionym od alkoholu 2 g acetyl-L-karnityny dziennie przez 90 dni, licząc na poprawę różnych aspektów funkcjonowania poznawczego (Tempesta i wsp.). Mimo obiecujących wyników, nadal brakuje badań z udziałem zdrowych ochotników, dlatego potrzeba więcej rzetelnych dowodów, by jednoznacznie potwierdzić skuteczność acetyl-L-karnityny we wspieraniu funkcji poznawczych.
Utrata masy ciała i metabolizm
Jak już krótko wspomniano, obecność acetylo-L-karnityny w organizmie sprzyja metabolizmowi energii poprzez nasilanie utleniania kwasów tłuszczowych. W tym obszarze przeprowadzono przegląd systematyczny, aby ocenić skuteczność acetylo-L-karnityny we wspomaganiu redukcji masy ciała oraz obniżaniu wskaźnika masy ciała (BMI). Spośród dziewięciu badań spełniających kryteria włączenia, wyniki ostatecznie wykazały wyraźny wpływ acetylo-L-karnityny na oba analizowane parametry w porównaniu z placebo (Pooyandjoo i in., 2016). Nadal jednak brakuje jednoznacznych dowodów na to, że acetylo-L-karnityna bezpośrednio powoduje utratę masy ciała, ponieważ w proces ten zaangażowanych jest wiele czynników, takich jak dieta, wiek, aktywność fizyczna czy genetyka. Mimo to, wraz z pojawianiem się kolejnych badań, wyniki wydają się coraz bardziej obiecujące.
Wydolność wysiłkowa
Acetyl-L-karnityna to częsty składnik suplementów przedtreningowych wybieranych przez bywalców siłowni. Nie jest to przypadek – badania sugerują, że może ona wspierać wydolność fizyczną, w tym wytrzymałość i zaopatrzenie mięśni w tlen. Co więcej, związek ten może także skracać czas regeneracji, łagodząc potreningowe bóle mięśni. Warto jednak pamiętać, że według badania z 2014 roku zauważalne efekty fizyczne mogą pojawić się dopiero po dłuższym czasie stosowania oraz przy wyższych dawkach tego aminokwasu (Orer & Guzel, 2014).
Zdrowie serca
Acetyl-L-karnityna jest także badana pod kątem wpływu na serce. W jednym z badań z 2009 roku podawano osobom z cukrzycą typu 2 i insulinoopornością 1 g acetyl-L-karnityny dwa razy dziennie. Oprócz innych wyników, istotnym wnioskiem z tego eksperymentu był korzystny profil bezpieczeństwa tego aminokwasu u pacjentów (Ruggenenti i in., 2009). W innym badaniu osobom, które niedługo wcześniej przeszły zawał serca, przez 12 miesięcy podawano L-karnitynę; dane wskazywały na ograniczenie poszerzania lewej komory serca (Iliceto i in., 1995). Dostępne badania są jednak wciąż nieliczne, dlatego potrzeba więcej danych, zanim będzie można z pełnym przekonaniem mówić o potencjale L-karnityny w ochronie serca.
Kiedy warto przyjmować acetyl-L-karnitynę?

Kiedy więc najlepiej sięgać po acetyl-L-karnitynę w formie suplementu? Zalecana dzienna dawka zwykle mieści się w przedziale 1,5–3 g na dobę. W preparatach złożonych, takich jak mieszanki witaminowe czy suplementy wieloskładnikowe, ilość ta może się jednak różnić, dlatego każdy produkt będzie miał własne wskazówki dotyczące stosowania. Jak już wspomniano, acetyl-L-karnityna jest częstym składnikiem suplementów treningowych i proszków przedtreningowych, po które chętnie sięgają sportowcy i kulturyści, by wspierać swoje wyniki. Jeśli planujesz przyjmować ją przed wysiłkiem, zawsze stosuj się do instrukcji podanych na opakowaniu.
Czy stosowanie acetyl-L-karnityny jest bezpieczne?
O ile użytkownicy nie przekraczają zalecanej dziennej dawki, stosowanie acetyl-L-karnityny uznaje się za bezpieczne. Niektórzy decydują się na dzienne spożycie na poziomie około 2 g, licząc na zminimalizowanie ewentualnych skutków ubocznych. Osoby mające jakiekolwiek wątpliwości związane z przyjmowaniem acetyl-L-karnityny powinny jednak przed rozpoczęciem suplementacji skonsultować się z lekarzem.
Czy acetyl-L-karnityna ma skutki uboczne?
Acetyl-L-karnityna jest uznawana za bezpieczną, ale przy zbyt dużych dawkach mogą pojawić się działania niepożądane. Do możliwych skutków ubocznych należą:
- Biegunka
- Nudności
- Problemy ze snem
- Podwyższone ciśnienie krwi
- Bóle głowy
- Obniżenie poziomu cukru we krwi
Warto też podkreślić, że dzieci oraz kobiety w ciąży i karmiące piersią powinny unikać przyjmowania acetyl-L-karnityny, ponieważ jej wpływ na te grupy nie został dostatecznie zbadany.
Jak samodzielnie wypróbować acetyl-L-karnitynę?

Skoro znasz już najważniejsze informacje o tym, jak działa acetylo-L-karnityna, pojawia się pytanie: jak możesz wypróbować ją w praktyce? Choć naturalnie występuje w różnych produktach pochodzenia zwierzęcego, najwygodniejszym i najdokładniejszym sposobem dawkowania są suplementy diety i witaminy. Dlatego w Zamnesii przygotowaliśmy gamę wysokiej jakości suplementów z acetylo-L-karnityną w naszym dziale Zdrowie i witalność, które z łatwością włączysz do swojej codziennej rutyny i w pełni wykorzystasz potencjał tego aminokwasu.
- Iliceto, S., Scrutinio, D., Bruzzi, P., D’Ambrosio, G., Boni, L., Di Biase, M., Biasco, G., Hugenholtz, P. G., & Rizzon, P. (1995/08/01). Effects of l-carnitine administration on left ventricular remodeling after acute anterior myocardial infarction: the l-Carnitine Ecocardiografia Digitalizzata Infarto Miocardico (CEDIM) trial - https://www.sciencedirect.com
- Mendelson, & S. D. (2008/01/01). Nutritional supplements and metabolic syndrome - https://www.sciencedirect.com
- Orer, G. E., & Guzel, N. A. (2014). The Effects of Acute L-carnitine Supplementation on... : The Journal of Strength & Conditioning Research - https://journals.lww.com
- Pooyandjoo, M., Nouhi, M., Shab-Bidar, S., Djafarian, K., & Olyaeemanesh, A. (2016). The effect of (L-)carnitine on weight loss in adults: a systematic review and meta-analysis of randomized controlled trials - https://onlinelibrary.wiley.com
- Ruggenenti, P., Cattaneo, D., Loriga, G., Ledda, F., Motterlini, N., Gherardi, G., Orisio, S., & Remuzzi, G. (2009). Ameliorating Hypertension and Insulin Resistance in Subjects at Increased Cardiovascular Risk - https://www.ahajournals.org
- Tempesta E, Troncon R, Janiri L, Colusso L, Riscica P, Saraceni G, Gesmundo E, Calvani M, Benedetti N, & Pola P. (1990). Role of acetyl-L-carnitine in the treatment of cognitive deficit in chronic alcoholism - https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov
-
5 min
2 Marzec 2023
Co warto wiedzieć o ashwagandzie
Ashwagandha od tysięcy lat zajmuje ważne miejsce w ajurwedzie. Przypisuje się jej szerokie spektrum właściwości prozdrowotnych. Poniżej przyglądamy się dostępnym badaniom naukowym, aby sprawdzić,...
-
4 min
27 Październik 2022
Poznaj żeń-szeń
Żeń‑szeń, od wieków filar tradycyjnej medycyny chińskiej, wciąż zajmuje ważne miejsce we współczesnym świecie. Dzięki różnym formom przyjmowania i szerokiemu wachlarzowi potencjalnych korzyści dla...
