Czym są nasiona marihuany feminizowane?

Luke Sumpter

Dziennikarz specjalizujący się w konopiach i badacz nauk o zdrowiu

Luke Sumpter

Ostatnia aktualizacja: 25 Październik 2020

Na rynku dostępne są trzy główne typy nasion marihuany: feminizowane, automaty (autoflowering) oraz regularne. Czym dokładnie są nasiona feminizowane i czym różnią się od regularnych i odmian automatycznych? W kolejnych akapitach wyjaśnimy to krok po kroku, omówimy ich zalety i wady oraz to, o czym warto pamiętać, gdy planujesz uprawę z nasion feminizowanych.

Wprowadzenie do nasion marihuany feminizowanych

Spośród wszystkich rodzajów nasion marihuany to właśnie nasiona marihuany feminizowane cieszą się największą popularnością. Korzysta z nich niemal każdy hodowca w Europie (około 95%), i trudno się temu dziwić.

Po pierwsze, nasiona feminizowane rozwijają się wyłącznie w rośliny żeńskie (w praktyce w ok. 99% przypadków). Ma to kluczowe znaczenie, ponieważ tylko samice wytwarzają pełnowartościowe topy, podczas gdy osobniki męskie są mało przydatne. Innymi słowy, wybierając nasiona marihuany feminizowane, możesz uprawiać marihuanę bez obaw, że w uprawie niespodziewanie pojawią się samce. Nie zawsze było to jednak tak proste. W rzeczywistości nasiona feminizowane trafiły na rynek dopiero pod koniec lat 90., a wcześniej standardem były wyłącznie nasiona regularne.

Przy tym starym standardzie uprawa marihuany była nie tylko mniej wygodna niż dziś, ale też znacznie mniej wydajna. Powód jest prosty: po wysiewie nasion regularnych istnieje mniej więcej 50‑procentowa szansa, że wyrosną z nich rośliny męskie lub żeńskie. Ponieważ nie chcesz, aby samce zapyliły samice (wtedy te zaczną produkować nasiona kosztem jakości topów), musisz jak najwcześniej rozpoznać samce i je usunąć. Przy nasionach feminizowanych cały ten kłopot znika. Co więcej, ponieważ każda roślina przynosi plon, Twoja uprawa może być nawet dwukrotnie bardziej efektywna.

Czy nasiona marihuany feminizowane to to samo co nasiona fotoperiodyczne?

W świecie konopi terminy „feminizowane” i „fotoperiodyczne” często wrzuca się do jednego worka. W rzeczywistości oznaczają one coś innego. Nasiona marihuany feminizowane to nasiona, z których z dużą pewnością wyrosną wyłącznie rośliny żeńskie. Nasiona fotoperiodyczne natomiast dają rośliny, które zaczynają kwitnąć dopiero po zmianie cyklu świetlnego.

W praktyce część nasion feminizowanych może być jednocześnie fotoperiodyczna, ale nie jest to obowiązkowe. Przykładowo, odmiana typu Automat może być feminizowana, ale nie będzie fotoperiodyczna — jej faza kwitnienia zależy od wieku rośliny, a nie od długości dnia. Z kolei regularne odmiany są zazwyczaj fotoperiodyczne, ale nie są feminizowane, ponieważ mogą wytwarzać zarówno rośliny męskie, jak i żeńskie.

Na dzisiejszym rynku najpopularniejsze są właśnie feminizowane nasiona fotoperiodyczne. Wielu hodowców konopi, mówiąc o nasionach fotoperiodycznych, po prostu używa określenia „nasiona feminizowane”. W pewnym sensie „przepisali” ten termin na nowo. Dla większości osób „feminizowane” oznacza więc nasiona, które nie tylko dają wyłącznie rośliny żeńskie, ale też reagują na zmianę cyklu światła. Podsumowując: z technicznego punktu widzenia to dwa różne pojęcia, ale potoczne użycie sprawiło, że w praktyce często traktuje się je jako synonimy.

Płeć roślin: rośliny męskie kontra żeńskie

Wspominaliśmy już o tym wcześniej, ale podstawowa różnica między roślinami żeńskimi i męskimi polega na tym, że samice wytwarzają kwiaty/topy, natomiast samce produkują pyłek. Zdarza się też, że pojawiają się rośliny obupłciowe, czyli hermafrodyty, które oprócz topów mają również nasiona i torebki nasienne. Jak więc odróżnić samicę od samca? Przy nasionach marihuany feminizowanych samce prawdopodobnie w ogóle się nie pojawią, ale mimo to warto wiedzieć, jak je rozpoznać. Zwróć uwagę na kilka rzeczy:

• Mniej więcej 6 tygodni po kiełkowaniu rośliny marihuany wykształcają organy płciowe, co pozwala określić ich płeć. W miejscach, gdzie gałązki wyrastają z głównej łodygi (węzły), rośliny żeńskie tworzą delikatne białe włoski – słupki – wyrastające z małej, łezkowatej zalążni (kielicha).

• U roślin męskich w tych samych miejscach pojawiają się niewielkie kuliste woreczki pyłkowe, bez wystających na szczycie włosków–słupków.

• Jeśli roślina rozwija jednocześnie woreczki pyłkowe i słupki, mamy do czynienia z hermafrodytą. Traktuj ją jak samca: usuń ją z uprawy, chyba że świadomie chcesz wyprodukować więcej nasion.

• Rośliny męskie są na ogół nieco masywniejsze niż samice tej samej odmiany – mają grubszą łodygę i mniej liści.

Dlaczego (prawdopodobnie) nie chcesz męskich roślin marihuany

Jeśli uprawiasz własną marihuanę z myślą o paleniu, wapowaniu itp., tak jak robi to większość hobbystów, męskie rośliny wcale nie są Ci potrzebne. Tylko żeńskie osobniki, jak już wspominaliśmy, wytwarzają dorodne topy, podczas gdy męskie rozwijają przede wszystkim woreczki pyłkowe. Z tego powodu samce są dla typowego growera mało pożądane, a często wręcz bezużyteczne. „To po co w ogóle są zwykłe, regularne nasiona?”. Aby uzyskać nasiona, potrzebujesz zapylonych żeńskich roślin, a do tego niezbędne są właśnie samce – dlatego są one konieczne przy krzyżowaniu i tworzeniu nowych odmian. Poza tym, nawet jeśli hodowla nie jest Twoim celem, część pożądanych klasycznych, oldschoolowych odmian w ogóle nie występuje w wersji feminizowanej.

Zalety i wady nasion feminizowanych

Omówmy teraz zalety i wady nasion marihuany feminizowanych oraz dokładnie to, do czego możesz (i do czego nie możesz) ich używać.

Nasiona marihuany feminizowane: zalety

Jak wielokrotnie wspominaliśmy w tym artykule, nasiona marihuany feminizowane mają całe mnóstwo plusów. To dobry moment, by dokładnie je podsumować.

1. Są bardziej opłacalne

   Ponieważ praktycznie wszystkie (ok. 99%) rośliny wyrosną jako żeńskie, maksymalnie wykorzystujesz przestrzeń uprawową na produkcję kwiatów. W przypadku nasion regularnych mniej więcej połowę roślin i tak trzeba będzie wyrzucić, co oznacza zmarnowane miejsce, składniki odżywcze i czas.

2. Możesz zacząć trening bardzo wcześnie

   Maj ąc pewność, że rośliny są żeńskie, możesz rozpocząć ich formowanie już od młodego wieku. Jest to szczególnie polecane przy wielu technikach treningu, w tym LST (Low Stress Training), ponieważ starsze rośliny stają się kruche i łatwo je uszkodzić. Przy nasionach regularnych musisz zwykle odczekać około 6 tygodni, zanim w ogóle dowiesz się, czy warto daną roślinę zostawić, co mocno ogranicza optymalne warunki do treningu.

3. Brak konieczności oznaczania płci i selekcji roślin

   Początkujący hodowcy często nie mają doświadczenia, by bezbłędnie odróżniać samce od samic. Przy nasionach żeńskich odpada nie tylko konieczność sprawdzania płci, ale też stres związany z ewentualnym zapyleniem uprawy przez samce. Nasiona żeńskie są więc po prostu łatwiejsze w obsłudze i oszczędzają sporo pracy.

4. Nasiona feminizowane jako alternatywa dla klonów

   Uprawa konopi z klonów nie każdemu odpowiada. Klony mogą zostać zainfekowane, zaatakowane przez szkodniki i przysporzyć sporo problemów. Często też w danym kraju czy regionie klony są po prostu niedostępne, podczas gdy nasiona można zamówić dyskretnie pocztą. Z tego względu nasiona feminizowane stanowią świetną alternatywę, by uprawiać swoje ulubione odmiany.

5. Ogromny wybór odmian na współczesnym rynku

   Nasiona feminizowane to obecnie zdecydowanie najpopularniejszy typ nasion, dlatego do wyboru masz niezliczoną liczbę odmian marihuany. Z dużym prawdopodobieństwem znajdziesz szczep o idealnym smaku, działaniu i dostosowany do klimatu, w którym uprawiasz. W przypadku nasion regularnych czy uprawy wyłącznie z klonów wybór jest wyraźnie mniejszy.

6. Tworzone z najwyższą starannością i wiedzą

   Nasiona marihuany feminizowane z zaufanych źródeł, takich jak Zamnesia, powstają z użyciem dopracowanej genetyki najwyższej klasy. Takie nasiona wyróżniają się świetną zdolnością kiełkowania i są selekcjonowane tak, by maksymalnie uwydatnić pożądane cechy odmiany oraz zapewnić jak najwyższe plony.

   Nasiona regularne nie są z natury gorsze, ale w przypadku nasion z niepewnych źródeł ryzyko słabej jakości jest zdecydowanie większe. Dodatkowo, klasyczne odmiany regularne to często starsze, „oldschoolowe” genetyki, które – w przeciwieństwie do wielu nowoczesnych odmian feminizowanych – bywają mniej „dostrojone” (np. pod kątem mocy czy profilu terpenowego).

7. Większe plony niż w przypadku Automatów

   Odmiany feminizowane (ogólnie odmiany fotoperiodyczne) zazwyczaj plonują lepiej niż Automat y, głównie ze względu na większe rozmiary roślin. W praktyce, w porównaniu z nasionami regularnymi, możesz mieć w tej samej przestrzeni dwukrotnie więcej roślin, które faktycznie produkują topy.

Nasiona feminizowane: wady

Mimo wielu zalet, feminizowane nasiona nie są rozwiązaniem idealnym. Przyjrzyjmy się ich wadom nieco dokładniej.

1. Nie nadają się do programów hodowlanych / produkcji nasion

   Ponieważ z feminizowanych nasion nie wyrastają rośliny męskie, które mogłyby zapylać żeńskie, nasiona te nie sprawdzają się w hodowli odmian ani w produkcji własnych nasion.

2. Niskiej jakości feminizowane nasiona mogą zostać hermafrodytami

   Ze względu na sposób, w jaki są wytwarzane (omówimy to później), słabej jakości feminizowane nasiona marihuany mają większą skłonność do przekształcania się w rośliny obupłciowe.

3. Trudniejsze w uprawie niż Automaty

   Feminizowane nasiona marihuany, podobnie jak regularne, wymagają zmiany cyklu oświetlenia, aby przechodzić pomiędzy kolejnymi fazami wzrostu. Nasiona marihuany automaty kwitną natomiast samoczynnie, pod stałym harmonogramem światła. Konieczność przełączania cykli oświetlenia w uprawie indoor lub dokładnego planowania terminów siewu i zbioru na zewnątrz sprawia, że feminizowane nasiona marihuany są trudniejsze w uprawie, a przez to mniej polecane dla początkujących.

Jak powstają nasiona feminizowane?

Istnieje kilka technik wytwarzania nasion marihuany feminizowanych. Przyjrzyjmy się najpopularniejszym metodom:

1. Stresowanie rośliny (rodelizacja)

Wywoływanie obojnactwa u żeńskiej rośliny poprzez silny stres (tzw. rhodelizacja) to klasyczna metoda pozyskiwania nasion marihuany feminizowanych. Najczęściej polega to na celowym zaburzaniu cyklu oświetlenia w fazie kwitnienia, co pobudza roślinę do wytwarzania pyłku. Zapylając zdrową samicę pyłkiem z takiego „hermafrodyty”, otrzymasz nasiona. Nie będą one zawierały chromosomów męskich, więc z takich nasion praktycznie zawsze wyrosną wyłącznie żeńskie rośliny.

2. Opryski roślin roztworem srebra koloidalnego

Najpopularniejszą metodą uzyskiwania nasiona marihuany feminizowane jest spryskiwanie roślin żeńskich koloidalnym srebrem. Proces ten nie ma nic wspólnego z modyfikacją genetyczną, a rośliny potomne nie przejmują cech obojnaczych. Hodowca przygotowuje roztwór, łącząc wodę z drobinami srebra. Srebro blokuje działanie etylenu – hormonu odpowiedzialnego za kwitnienie – dzięki czemu roślina zaczyna tworzyć męskie kwiaty z woreczkami pyłkowymi. Ponieważ w proces nie jest zaangażowany żaden prawdziwy osobnik męski, rośliny zachowują wyłącznie żeńską pulę genów, a uzyskane po zapyleniu nasiona będą feminizowane.

3. Opryski roztworem tiosiarczanu srebra

Niektórzy hodowcy zamiast koloidalnego srebra używają tiosiarczanu srebra. Zasada działania jest jednak bardzo podobna – rośliny zmieniają płeć i stają się męskie, ale bez ryzyka przekazywania męskich genów. Wielu hodowców uważa, że feminizacja przy użyciu tiosiarczanu srebra lepiej pomaga zachować stabilność linii genetycznych.

Czy można feminizować nasiona marihuany w domu?

Da się uzyskać nasiona marihuany feminizowane w domowej uprawie? Tak! Oto prosty sposób, jak to zrobić:

1. Zdobądź srebro koloidalne, które jest łatwo dostępne (stosuje się je również jako suplement diety). Kupisz je online, w sklepach typu Zdrowie i witalność lub na dużych platformach ecommerce. Upewnij się, że to właśnie srebro koloidalne o stężeniu co najmniej 30 PPM.

2. Wybierz żeńską roślinę, z której chcesz pozyskać nasiona feminizowane, i przestaw oświetlenie na tryb kwitnienia. Przez 3–4 tygodnie codziennie spryskuj miejsca, w których tworzą się kwiaty, aż do momentu, gdy otworzą się woreczki pyłkowe. Możesz pryskać wszystkie topy albo tylko jeden – jak wolisz. Pamiętaj tylko, by nie palić kwiatów potraktowanych srebrem!

3. Gdy woreczki pyłkowe dojrzeją, żeński pyłek będzie gotowy do zbioru. Usuń je z rośliny i pozostaw do wyschnięcia na około tydzień. Możesz też przechowywać je w szczelnie zamykanej torebce.

4. Wybierz kolejną żeńską roślinę, którą chcesz zapylić. Weź torebkę z pyłkiem i delikatnie nią potrząśnij, aby go rozluźnić. Następnie użyj pędzelka, aby lekko nanieść żeński pyłek na wybrane miejsca kwitnienia. Możesz zapylić wszystkie topy albo tylko jeden czy dwa.

5. Odczekaj około 6 tygodni, aż nasiona dojrzeją i zaczną się osypywać. Możesz wysiać je od razu lub przechowywać długoterminowo w chłodnym, suchym miejscu.

Zastanów się jednak, czy wysiłek włożony w produkcję własnych nasion feminizowanych naprawdę się opłaca. Obecnie nasiona marihuany feminizowane są dostępne w ogromnym wyborze – dla każdego gustu i stylu uprawy. W porównaniu z regularnymi nasiona feminizowane, nawet pomijając zaoszczędzony czas i pracę, często oferują znacznie lepszy stosunek jakości do ceny. Z drugiej strony, jeśli lubisz eksperymentować i jesteś ciekawy procesu, nic nie stoi na przeszkodzie, by zrobić własne nasiona!