Czym jest rapé i jak go stosować?

Rapé (wymawiane „ha-pej”) jest używane przez rdzenne ludy basenu Amazonki od tysięcy lat. Ta sproszkowana mieszanka ziołowa odgrywa kluczową rolę w ich plemiennej kulturze, rytuałach i historii. Przyjrzymy się bliżej, czym jest rapé, jak się je stosuje oraz jakie może dawać efekty i korzyści.

Czym jest rapé?

Rapé to złożona mieszanka różnych roślin z Amazonii, w której głównym składnikiem jest Nicotiana rustica – bardzo mocny tytoń, nawet 20 razy silniejszy niż Nicotiana tabacum.

W zależności od użytych roślin rapé może działać pobudzająco i wywoływać wyraźne efekty psychoaktywne. Stosowane podczas ceremonii szamańskich potrafi prowadzić do głębokich, transformujących przeżyć. Dla szamanów rapé jest świętym lekarstwem. Używają go w rytuałach modlitewnych, aby przywoływać siły natury w celu uzdrawiania, oczyszczania oraz otrzymania błogosławieństw dżungli. Uważa się, że rdzenne ludy Ameryki Południowej wykorzystują tytoń na wiele sposobów co najmniej od czasów cywilizacji Majów.

SKŁADNIKI UŻYWANE DO PRZYGOTOWANIA RAPÉ

Głównym składnikiem rapé jest Nicotiana rustica, jednak mieszanka jest zazwyczaj wzbogacana innymi, bardzo drobno zmielonymi surowcami roślinnymi lub zasadowymi popiołami. Mogą to być między innymi tonka, cynamon, kamfora, skórki bananów i inne dodatki. Niektóre kompozycje rapé zawierają także rośliny o działaniu halucynogennym, takie jak macambo, anadenanthera, chacruna, virola i inne. Szamańskie plemiona zwykle strzegą dokładnego składu swojego rapé jako tajemnicy.

Historia i pochodzenie rapé

Pierwsze oficjalne zachodnie wzmianki o używaniu tytoniu pojawiły się wraz z „ponownym odkryciem” Ameryki przez Krzysztofa Kolumba w 1493 roku. To właśnie on jako pierwszy Europejczyk zobaczył rdzennych mieszkańców nowo odkrytego kontynentu wciągających do nosa dziko rosnący tytoń w formie tabaki. Tradycja używania tytoniu jest jednak znacznie starsza – uważa się, że rdzenne ludy Ameryki Południowej korzystały z niego już od około 5 000 lat.

KORZYŚCI I DZIAŁANIE RAPÉ

Wśród plemion Ameryki Południowej rapé ma wiele zastosowań rytualnych. Niektóre społeczności używają go regularnie, na przykład po posiłkach. Konkretne działanie rapé zależy od okazji oraz pełnej listy składników wykorzystanych do jego przygotowania.

Rozdrobniony proszek rapé, który zazwyczaj jest wdmuchiwany do nozdrzy przez drugą osobę za pomocą specjalnej rurki, wywołuje intensywne doznania, otwierając umysł i uwalniając nagromadzone napięcia natury fizycznej, emocjonalnej i duchowej. Wysoka zawartość nikotyny działa pobudzająco i stymuluje wydzielanie hormonów, takich jak adrenalina, acetylocholina i dopamina, co sprzyja większej klarowności umysłu i wyostrzonej świadomości.

Uzdrowiciele z lasów deszczowych sięgają po rapé, aby przywrócić równowagę energetyczną, pogłębić kontakt z wyższym „ja” oraz z wszechświatem. Ceremonia rapé jest również postrzegana jako sposób na oczyszczanie i detoksykację organizmu.

CZEGO MOŻESZ SIĘ SPODZIEWAĆ PO DOŚWIADCZENIU Z RAPÉ

To, jak przeżyjesz działanie rapé, w dużej mierze zależy od użytej mieszanki. Niektóre kompozycje wywołują jedynie delikatny efekt, porównywalny do wypicia bardzo mocnej kawy. Inne, w zależności od użytych roślin, mogą otworzyć drogę do intensywnego, długotrwałego, psychodelicznego doświadczenia.

W większości przypadków stosowaniu rapé towarzyszą skutki uboczne, na które warto być przygotowanym. Ponieważ proszek jest wdmuchiwany do nosa, błony śluzowe zaczynają silnie pracować, a zatoki się oczyszczają. Aby uniknąć spływania wydzieliny po tylnej ścianie gardła, najlepiej pochylić się do przodu i pozwolić jej swobodnie wypłynąć. Zmniejsza to ryzyko odruchu wymiotnego czy samego wymiotowania. Nawet jeśli dojdzie do wymiotów, w kontekście rapé uznaje się je za coś normalnego – element procesu oczyszczania. Nie ma powodu, by się tego wstydzić, ważne jest jedynie, by wiedzieć, że może się tak zdarzyć.

Oprócz wymiotów i kataru, przyjmowanie rapé może też sprawić, że kilka razy z rzędu odwiedzisz toaletę. Podobnie jak picie dużej ilości kawy połączone z paleniem papierosów, rapé potrafi pobudzić perystaltykę jelit. Dlatego nie zdziw się, jeśli wkrótce po ceremonii pojawi się nagła potrzeba „pójścia do łazienki”.

Rytuał rapé: jak go używać

Tradycyjnie rapé przyjmuje się w duecie. Twój partner w rytuale używa bambusowej lub kostnej fajki (w Brazylii nazywanej „Tepi”), aby wdmuchnąć mieszankę do obu twoich nozdrzy. Istnieje też inny rodzaj fajki – „Kuripe” – przeznaczony do samodzielnej aplikacji. Kuripe ma kształt litery V i łączy usta z nosem, dzięki czemu możesz samodzielnie wdmuchnąć proszek do nosa.

W tradycyjnych praktykach szamańskich osoba, która podaje rapé, to doświadczony członek plemienia lub szaman, który wraz z roślinną mieszanką przekazuje odbiorcy część swojego ducha. Dawca rapé dzieli się sobą i wzmacnia osobę przyjmującą. Zgodnie z przekazem szamańskim uzdrawiająca energia oddechu („soplada”) odgrywa w tym procesie kluczową rolę.

To, czy wygodniej jest używać fajki Tepi, czy Kuripe, pozostaje kwestią indywidualną. Osobom początkującym często łatwiej jest, gdy to partner podaje rapé – zwłaszcza przy drugim podmuchu do drugiego nozdrza. Pierwszy podmuch bywa dla niektórych bardzo intensywny. Z drugiej strony, Kuripe do samodzielnej aplikacji daje większą kontrolę nad całym doświadczeniem. Najważniejsze jest, aby proszek trafił do obu nozdrzy, co sprzyja zrównoważonemu przepływowi energii.

JAK DOZOWAĆ RAPÉ

Optymalna dawka rapé zależy od twojej indywidualnej wrażliwości oraz konkretnej mieszanki, z której korzystasz. Na początek zaleca się porcję wielkości ziarnka grochu do każdej z dziurek nosa. Z czasem, metodą prób i błędów, możesz tę ilość stopniowo zwiększać lub zmniejszać, aby znaleźć dawkę odpowiednią dla siebie.

Przy samodzielnej aplikacji najpierw upewnij się, że dobrze wiesz, jak korzystać z fajki kuripe. Zacznij od połowy porcji wielkości ziarnka grochu i umieść ją na końcówce nosowej fajki. Trzymając tę końcówkę w nozdrzu, wydmuchaj mieszankę przez ustnik. Dzięki odrobinie eksperymentów odkryjesz, czy lepiej sprawdzają się krótsze i mocniejsze, czy dłuższe i delikatniejsze dmuchnięcia. Pamiętaj, aby po aplikacji do pierwszego nozdrza powtórzyć cały proces w drugim.

Podobnie jak w przypadku większości środków halucynogennych i innych substancji o głębokim działaniu transformującym, kluczowe znaczenie przy przyjmowaniu rapé mają nastawienie (set) oraz otoczenie (setting).

PRZYJMOWANIE RAPÉ: ZNACZENIE NASTAWIENIA I OTOCZENIA

Ludy rdzennych mieszkańców mają zazwyczaj inne podejście do substancji psychodelicznych niż ludzie Zachodu. Rapé jest dla nich świętym sakramentem i formą modlitwy. Wiedzą, że rośliny mogą uczyć i uzdrawiać, dlatego odnoszą się do nich z głębokim szacunkiem i czcią.

Podobnie jak szamani w amazońskiej dżungli, także i my zalecamy używanie tej medycyny w przestrzeni, która oddaje cześć roślinom i samej praktyce. Z pomocą kadzideł i kojącej muzyki możesz stworzyć odpowiednią, medytacyjną atmosferę dla swojego rytuału z rapé.

Pamiętaj też, że gdy plemiona z dorzecza Amazonki korzystają z rapé, zwykle stoi za tym wyraźna intencja. Zanim rozpoczniesz własną sesję, zatrzymaj się na chwilę i skup uwagę na tym, z jakim zamiarem sięgasz po rapé.

Po doświadczeniu możesz czuć się poruszony lub przytłoczony. Daj sobie czas, by znów stanąć mocno na ziemi. Usiądź z zamkniętymi oczami i oddychaj powoli, aż poczujesz, że wracasz do równowagi i klarowności.

Co dzieje się bezpośrednio po użyciu rapé?

Przyjęcie rapé zazwyczaj wywołuje silną reakcję ciała – z nosa i gardła zaczynają intensywnie wydobywać się śluz i wydzielina. Może pojawić się także wymiotowanie. Potraktuj jednak ten wyrzut płynów jako naturalny sposób usuwania toksyn i ciężkich, negatywnych energii. Pozwól, by ten proces przebiegał swobodnie. Aby ułatwić oczyszczanie dróg oddechowych, możesz zatkać jeden nozdrze palcem, a drugim mocno wydmuchać powietrze. Jeśli powtórzysz to kilka razy po zażyciu rapé, zauważysz, że z każdym kolejnym wydmuchaniem oddycha ci się coraz lżej.

W pewnym momencie śluz zmieszany z rapé może spłynąć z powrotem do gardła. Gdy tak się stanie, nie połykaj go – postaraj się podciągnąć go wyżej do ust i wypluj mieszankę. Podobnie jak wymioty, jest to element naturalnego procesu oczyszczania wywołanego przez rapé; przyjmij to z akceptacją i nie wstydź się!

Czasami po użyciu rapé możesz czuć się przez chwilę gorzej. Jeśli tak się zdarzy, najprawdopodobniej doszło do lekkiego odwodnienia organizmu w wyniku oczyszczania i wymiotów. Napij się wody lub soku owocowego i połóż się na moment, aby dać ciału czas na nawodnienie.

Adam Parsons

Adam Parsons – zawodowy dziennikarz specjalizujący się w tematyce konopi, copywriter i autor – od wielu lat współtworzy zespół Zamnesii. Na co dzień zajmuje się szerokim zakresem zagadnień: od CBD, przez psychodeliki, po wiele innych powiązanych tematów. Przygotowuje artykuły blogowe, poradniki oraz testuje i opisuje stale rosnącą gamę produktów.

Przeczytaj pełną biografię