Jak samodzielnie zbudować system hydroponiczny NFT (Nutrient Film Technique)

Istnieje wiele sposobów uprawy konopi. Od prostych, jednorazowych upraw w domu po rozbudowane projekty pod gołym niebem – nie ma jedynej słusznej metody na uzyskanie plonu wysokiej jakości marihuany. Jednym z rozwiązań, które nieustannie zyskuje na popularności, jest technika cienkowarstwowego filmu odżywczego, w skrócie NFT. Nie ma to jednak nic wspólnego z kryptowalutami – to rodzaj systemu hydroponicznego, który pozwala w pełni wykorzystać potencjał Twojej uprawy. Już tłumaczymy, na czym polega.

Czym jest hydroponiczna technika cienkowarstwowego filmu odżywczego (NFT)?

System NFT działa nieco inaczej niż typowa uprawa hydroponiczna. Zamiast podawać składniki odżywcze w formie delikatnej mgiełki (aeroponika) lub cyklicznie zalewać i osuszać podłoże (ebb and flow), w NFT korzenie roślin konopi są stale otoczone cienkim strumieniem roztworu odżywczego. Technika ta, opracowana po raz pierwszy przez dr Allena Coopera w latach 60., wyjątkowo dobrze sprawdza się przy uprawie marihuany i nadaje się praktycznie dla każdego poziomu zaawansowania. Jeśli więc kiedykolwiek myślałeś o tym, by spróbować hydroponiki, NFT może być bardzo ciekawą opcją. Jak dokładnie działa ten system?

Jak działa system hydroponiczny NFT?

Choć do działania tego systemu niezbędna jest woda — stąd „hydro” w hydroponice — równie ważne jest stałe dostarczanie tlenu do korzeni.

System NFT wykorzystuje pompę, która zapewnia nieprzerwany, płytki przepływ pożywki nad korzeniami. Roztwór odżywczy przepływa przez tacę (lub kanał) ustawioną pod lekkim kątem. Rośliny marihuany w koszyczkach siatkowych umieszcza się w kanale tak, aby ich korzenie były cały czas pokryte cienką warstwą pożywki, z której pobierają wszystkie potrzebne składniki odżywcze. Jednocześnie korzenie nie są zanurzone w wodzie w całości, a górne partie systemu korzeniowego pozostają całkowicie suche, dzięki czemu mają stały dostęp do tlenu. Roztwór krąży nad korzeniami roślin, po czym spływa z powrotem do zbiornika poniżej, skąd znów jest pompowany do obiegu.

Oczywiście, aby wydobyć z roślin maksimum potencjału, konieczne jest bardzo precyzyjne dawkowanie nawozów — ich nadmiar może prowadzić np. do przypalenia korzeni i innych problemów. Na szczęście za chwilę pokażemy krok po kroku, jak zbudować własny system NFT w domu.

Zalety uprawy marihuany w systemie hydroponicznym NFT

Dlaczego więc warto postawić na system hydroponiczny NFT? W porównaniu z innymi metodami uprawy ta technika ma naprawdę sporo zalet. Oto, czego możesz oczekiwać od dobrze zaprojektowanego i prawidłowo działającego systemu NFT.

Większe zbiory

Rośliny marihuany uprawiane w systemie NFT zazwyczaj rozmieszcza się tak, aby maksymalnie wykorzystać przestrzeń i zasoby, co może przełożyć się na większe plony z każdego metra kwadratowego. Dzięki stałemu przepływowi pożywki nie trzeba ich podlewać ręcznie. Oprócz oszczędności wody pozwala to ustawić rośliny w sposób, który wykorzystuje całą dostępną powierzchnię, a jednocześnie zapewnia im dość miejsca do przeprowadzania kluczowych procesów życiowych i wzrostu.

Dodatkowo, ponieważ korzenie konopi mają stały dostęp do tlenu, sprzyja to bujnemu wzrostowi wegetatywnemu i sprawia, że rośliny znacznie lepiej przyswajają składniki odżywcze. Odżywki podawane są w wodzie w formie jonowej, dzięki czemu mogą bezpośrednio przenikać do tkanek korzeni.

W porównaniu z uprawą w ograniczonej przestrzeni donic z glebą, korzenie roślin w systemach NFT mają dużo miejsca, aby się rozrastać i swobodnie rozwijać. Wszystkie te elementy razem przekładają się na zdrowy rozwój roślin, co ostatecznie skutkuje okazałymi zbiorami.

Wszechstronny system

Systemy uprawy w technice filmu nawozowego (NFT, nutrient film technique) są niezwykle wszechstronne i sprawdzają się w różnych warunkach – zarówno wewnątrz pomieszczeń, jak i na zewnątrz. Jak już wspomniano, rośliny w systemach NFT są rozmieszczone tak, aby maksymalnie wykorzystać dostępną przestrzeń. Technika ta nie jest zarezerwowana wyłącznie dla konopi – hodowcy mogą włączać do obiegu wiele innych gatunków, o ile dobrze rosną w zbliżonym zakresie pH. Wielu użytkowników NFT decyduje się na dodanie roślin takich jak sałata, szpinak, a nawet owoce, na przykład truskawki, które rosną tuż obok ich cennych odmian konopi. Możliwości jest naprawdę wiele.

Łatwe w utrzymaniu

Dzięki prostej, niemal bezobsługowej konstrukcji systemów NFT wymagana pielęgnacja po uruchomieniu jest naprawdę minimalna. Wiele innych instalacji hydroponicznych wymaga skomplikowanego czyszczenia oraz regularnej wymiany elementów, ale w przypadku NFT tak nie jest. System opiera się na niewielkiej liczbie komponentów, które można bez trudu rozmontować i oczyścić pomiędzy kolejnymi cyklami uprawy.

Ustawienie kanału pod sprzyjającym grawitacji kątem sprawia też, że zanieczyszczenia gromadzą się znacznie wolniej niż w innych technikach. W całym systemie NFT nie ma ostrych zakrętów ani trudno dostępnych zakamarków, dlatego czyszczenie pozostaje proste, niezależnie od doświadczenia użytkownika.

Ułatwia obserwację roślin

W wielu systemach uprawowych rośliny są schowane, przez co trudno na bieżąco oceniać kondycję korzeni. W przypadku systemu NFT ten problem właściwie nie istnieje. Rośliny można łatwo wyjąć z ich miejsca i obejrzeć spód, żeby sprawdzić, czy nie pojawiają się objawy chorób korzeni. Stały wgląd w system korzeniowy pozwala szybko zareagować, jeśli coś zaczyna iść nie tak. Zazwyczaj systemy NFT przyciągają też mniej szkodników i chorób niż niektóre inne metody uprawy.

Jak zbudować hydroponiczny system NFT do uprawy konopi

Wiesz już dokładnie, czym jest system NFT i jakie daje korzyści – ale jak samemu go zbudować? W tej części przedstawimy listę potrzebnego sprzętu oraz kilka prostych kroków, które warto wykonać. Zanim się obejrzysz, Twój system NFT będzie gotowy do pracy.

Wyposażenie

• Kwadratowa rura rynnowa 110 cm
• Wiertarka z otwornicą
• Wiertło stożkowe (choinkowe)
• Opaski zaciskowe
• Pompa
• Doniczki siatkowe 10 cm
• Plastikowy pojemnik 10-galonowy (~38 l)
• Kamień napowietrzający
• Opalarka
• Szczypce
• Nóż typu Stanley
• Drewno/rura PCV/rusztowanie

Krótka uwaga, zanim przejdziemy do instrukcji — długość kwadratowej rury rynnowej możesz dostosować do liczby roślin, które chcesz uprawiać. Przykładowo, doniczki siatkowe o średnicy 10 cm wymagają odstępów 20 cm. Na odcinku kwadratowej rynny o długości 110 cm wygospodarujesz więc miejsce dla trzech roślin, którym zapewnisz optymalne warunki wzrostu. Jeśli planujesz większą uprawę, po prostu sięgnij po dłuższy odcinek rury. Oczywiście możesz też użyć krótszej, jeśli chcesz hodować mniej roślin.

Instrukcje

Skoro cały sprzęt jest już przygotowany, pora przejść do montażu. Przy takim projekcie cierpliwość naprawdę się opłaca, więc spokojnie podążaj krok po kroku za naszymi wskazówkami, a wszystko pójdzie gładko. Zaczynajmy!

1. Zbuduj stelaż

Solidny system NFT zaczyna się od stabilnej, wytrzymałej konstrukcji – i właśnie od niej zaczniemy.

To, czy wykorzystasz rury PCV, drewno czy elementy rusztowania, zależy wyłącznie od Ciebie, ale to właśnie ten stelaż będzie podtrzymywał kanał uprawowy. Wysokość konstrukcji powinna odpowiadać liczbie roślin, które chcesz uprawiać, oraz warunkom panującym w miejscu uprawy. My polecamy wykonać ramę o długości około 130 cm – wystarczy to, by wygodnie zmieścić odcinek kwadratowej rynny o długości 110 cm, którego użyjemy później.

Oczywiście wymiary możesz bez problemu dopasować, jeśli planujesz większy kanał i większą liczbę roślin.

Ponieważ system NFT działa poprawnie tylko wtedy, gdy kanał jest lekko nachylony, na jednym końcu konstrukcji trzeba dodać kilka centymetrów wysokości. Dzięki temu kanał po zamontowaniu będzie ustawiony pod kątem. Przyjmuje się, że optymalne nachylenie to około 3% – zapewnia ono równomierny, łagodny przepływ roztworu i zapobiega jego gromadzeniu się w kanałach. Gdy konstrukcja będzie gotowa i ustawiona tak, jak chcesz, zamocuj kanał na stałe za pomocą opasek zaciskowych.

2. Przygotuj kanał

Kiedy stelaż jest już złożony, a rynna osadzona na swoim miejscu, trzeba przygotować ją pod koszyczki siatkowe (net poty). Najpierw podgrzej górny koniec rynny opalarką, aż tworzywo stanie się plastyczne. Następnie unieś ten koniec do góry i zagnij, aby go zamknąć. W ten sposób powstanie uszczelniona krawędź, która zapobiegnie wyciekaniu wody z górnej części.

Teraz pora na wykonanie otworów pod koszyczki. Użyj miarki wzdłuż rynny o długości 110 cm i zaznacz punkty w odległości 25 cm, 55 cm i 85 cm. Gdy w tych miejscach znajdą się koszyczki, rośliny będą miały zachowany odstęp 20 cm. Gdy upewnisz się, że oznaczenia są prawidłowe, sięgnij po wiertarkę z otwornicą i wywierć otwory w zaznaczonych punktach o średnicy 10 cm — to idealny rozmiar, aby koszyczki siatkowe swobodnie się w nich osadziły.

3. Stwórz zbiornik

Teraz musisz przygotować zbiornik dla swojego systemu. Na jedną roślinę potrzeba około 5,7 litra (1,5 galona) roztworu, czyli łącznie mniej więcej 17 litrów (4,5 galona) dla całej uprawy. W tym miejscu przyda się plastikowy pojemnik o pojemności 38 litrów (10 galonów). W zależności od wysokości ramy możesz potrzebować unieść pojemnik nad podłogę, aby jego krawędź znalazła się na poziomie niższego końca kanału.

Kiedy znajdziesz odpowiednie miejsce, wybierz jedną ze ścian pojemnika i za pomocą noża typu Stanley wytnij prostokątny otwór na tyle duży, aby koniec kanału mógł się w niego wsunąć. Upewnij się, że nie ma zbędnych szczelin ani przerw, przez które mogłoby przedostawać się światło. Prostokątny otwór wycinaj blisko krawędzi pojemnika, tak aby znajdował się wyraźnie powyżej poziomu wody. Gdy wszystko będzie się zgadzać, włóż koniec kanału w otwór – jesteś już prawie na finiszu.

Ostatnim elementem tego etapu jest wykonanie dodatkowego otworu, przez który poprowadzisz wąż od pompy. Najłatwiej zrobić to, używając wiertarki z odpowiednim wiertłem. Wywierć dodatkowy otwór blisko krawędzi pojemnika i przeprowadź przez niego wąż. Gdy będzie już na miejscu, wywierć kolejny otwór tuż obok, zostawiając trochę przestrzeni, aby przełożyć wężyk od kostki napowietrzającej.

4. Ustaw przepływ

Twoja instalacja NFT naprawdę zaczyna nabierać kształtów – system jest prawie gotowy! Teraz musimy zadbać o prawidłowy przepływ. Użyj wiertarki, aby wykonać nowe otwory w kanale uprawowym. Otwór powinien znajdować się 5 cm od górnego końca kanału, przed pierwszym koszyczkiem (net pot). Po wywierceniu włóż końcówkę węża od pompy do środka kanału.

Następnie umieść kostkę napowietrzającą (air stone) i pompę w zbiorniku (tote) i podłącz je do przewodów. Napełnij zbiornik 17 litrami (4,5 galona) pożywki i włącz system. Jeśli wszystko zostało dobrze podłączone, zobaczysz wodę wpływającą od górnej części kanału i delikatnie spływającą w dół. Proces ten będzie się powtarzał tak długo, jak długo pompa będzie pracowała. Na koniec załóż pokrywę na pojemnik. Zablokuje to dostęp światła i ograniczy rozwój glonów.

5. Obserwuj, jak twoje rośliny konopi rosną w siłę

Udało się – zbudowałeś własny system NFT! Teraz pozostaje już tylko obserwować, jak Twoje rośliny się rozwijają. Skiełkuj nasiona jak zwykle, a gdy sadzonki będą już silne i ustabilizowane, przenieś je do koszyczków siatkowych, wypełniając wolne przestrzenie keramzytem, aby dobrze je podtrzymać. Od tego momentu system wymaga jedynie minimalnej obsługi – włącz lampy do uprawy (jeśli uprawiasz w pomieszczeniu) i regularnie kontroluj poziom pH, aby zapewnić roślinom możliwie najlepsze warunki wzrostu.

Wskazówki na start z systemem hydroponicznym typu nutrient film

Na początku konfiguracja systemu NFT może wydawać się skomplikowana, ale zapewne podobnie czułeś się przy swoim pierwszym projekcie uprawy w domu. Daj sobie czas, by oswoić się z tą „nową” metodą uprawy marihuany. Jeśli jednak coś wyda się kłopotliwe, poniższe wskazówki pomogą Ci obrać właściwy kierunek.

Utrzymuj stałą temperaturę roztworu odżywczego

Utrzymuj roztwór odżywczy w granicach 18–20°C. To idealny zakres temperatury dla systemu korzeniowego roślin, który pozwoli im zdrowo rosnąć i bujnie się rozwijać. Jeśli nie masz pewności, jak nad tym zapanować, umieść termometr w pojemniku i regularnie kontroluj wskazania.

Zadbaj, aby do korzeni nie docierało światło

Jak już wcześniej wspomniano, w systemie NFT warto utrzymywać wszystko w ryzach i pod pełną kontrolą. Rozważ więc zastosowanie nieprzepuszczających światła osłon, aby zapobiec rozwojowi glonów.

Upewnij się, że koszyki siatkowe dobrze przylegają

Nawiązując do poprzedniej wskazówki, może się okazać, że koszyczki siatkowe do hydroponiki lekko się chwieją po umieszczeniu w kanale – zwykle dlatego, że otwór jest odrobinę za duży. Wystarczy jednak założyć neoprenowe kołnierze, aby dopasować je na ciasno. Dzięki temu dodatkowo odetniesz dopływ światła i stworzysz znacznie stabilniejsze warunki dla swoich roślin.

Jaki system hydroponiczny jest najlepszy do uprawy marihuany?

Nie ma wątpliwości, że wszystkim nam zależy na jak najlepszych warunkach dla naszych roślin marihuany. Utrzymanie ich w zdrowiu i dobrej kondycji jest kluczowe, jeśli chcemy doczekać się obfitych zbiorów topów wysokiej jakości. Choć technika cienkowarstwowego filmu odżywczego (nutrient film technique, NFT) jest skuteczną metodą hydroponicznej uprawy marihuany, pojawia się pytanie: czy jest ona najlepsza? Ostatecznie nie ma jednej, uniwersalnej odpowiedzi. Każdy system hydroponiczny wiąże się z innymi wymaganiami, a także różnym poziomem kosztów i pracochłonności.

Technika NFT wymaga odrobiny wiedzy i doświadczenia, co może zniechęcić całkowitych nowicjuszy. Jednak hodowcy, którzy mają już za sobą pierwsze próby uprawy, nie powinni czuć się przytłoczeni tym sposobem. Co więcej, piękno uprawy konopi polega na tym, że istnieje wiele metod dopasowanych do każdego poziomu zaawansowania.

Adam Parsons

Adam Parsons – zawodowy dziennikarz specjalizujący się w tematyce konopi, copywriter i autor – od wielu lat współtworzy zespół Zamnesii. Na co dzień zajmuje się szerokim zakresem zagadnień: od CBD, przez psychodeliki, po wiele innych powiązanych tematów. Przygotowuje artykuły blogowe, poradniki oraz testuje i opisuje stale rosnącą gamę produktów.

Przeczytaj pełną biografię