Kannabinoidy: czy mogą pomóc w zapobieganiu COVID-19?

Nie jest żadną tajemnicą, że pandemia COVID‑19 wywołała na całym świecie poważne problemy – i że sama kampania szczepień nie zdołała ich w pełni rozwiązać.

W momencie pisania tego tekstu COVID‑19 pochłonął około 5,5 miliona istnień ludzkich i doprowadził do 351,5 miliona potwierdzonych zakażeń – a rzeczywista liczba prawdopodobnie jest jeszcze wyższa. To przytłaczające statystyki, a skala zakłóceń w codziennym życiu niemal każdego człowieka na Ziemi jest w zasadzie nie do oszacowania.

Biorąc pod uwagę tempo, w jakim SARS‑CoV‑2 się zmienia, do walki z jego rozprzestrzenianiem się i ciężkim przebiegiem potrzebny jest szerszy arsenał niż same szczepionki. Najnowsze badania Uniwersytetu Stanu Oregon sugerują, że niektóre rzadziej spotykane kannabinoidy mogą pomagać chronić komórki przed zakażeniem COVID‑19 (Breemen i in. 2022)^[1].

W jaki sposób koronawirus zakaża komórki?

Aby wirus mógł się rozmnażać, musi przyłączyć się do komórek gospodarza i przejąć nad nimi kontrolę. U ludzi SARS-CoV-2 (wywołujący COVID-19) najłatwiej wiąże się z komórkami posiadającymi receptor ACE2 (enzym konwertujący angiotensynę 2). Receptory ACE2 występują głównie w płucach, tętnicach, sercu, nerkach i jelitach. To właśnie do płuc COVID-19 najłatwiej się przedostaje, co tłumaczy jego silny związek z układem oddechowym.

Białka kolca (spike) na powierzchni wirusa COVID przyczepiają się do komórek z receptorami ACE2, co umożliwia im wniknięcie do środka i produkcję kolejnych cząstek wirusa – gotowych, by uwolnić się z komórki i dalej się rozprzestrzeniać.

W jaki sposób konopie mogą wpływać na zakażenie COVID?

Naukowcy wykorzystali wyizolowany kwas kannabigerolowy (CBGA) oraz kwas kannabidiolowy (CBDA), aby sprawdzić, czy te kannabinoidy mogą zablokować wiązanie się koronawirusa z naszymi komórkami. Badanie przeprowadzono in vitro, czyli w warunkach laboratoryjnych, a nie na żywych organizmach.

Wstępne wyniki okazały się obiecujące. Odkryto, że CBGA i CBDA wydają się przyłączać do białek kolca SARS‑CoV‑2, przez co wirus traci zdolność „zaczepiania się” o nasze komórki i w efekcie zostaje zablokowany. Ilości tych kannabinoidów potrzebne do uzyskania takiego efektu są jednak prawdopodobnie dość duże. Jak podkreślają badacze, „stężenia potrzebne do zablokowania infekcji 50% wirusów są wysokie, ale potencjalnie możliwe do osiągnięcia klinicznie”. Zasugerowali też, że jednoczesne stosowanie CBGA i CBDA może być skuteczniejsze niż używanie każdego z nich osobno.

Przeciw której mutacji koronawirusa konopie mogą potencjalnie działać?

Badania te rozpoczęły się na początku pandemii. Naukowcy chcieli sprawdzić, czy kannabinoidy mogą pomóc tam, gdzie szczepionki i naturalna odporność okazują się mniej skuteczne wobec nowych wariantów wirusa.

W tamtym czasie testy prowadzono na wariantach znanych jako Alfa i Beta. Okazało się, że wybrane kannabinoidy zapewniały solidną ochronę przed pojawiającymi się mutacjami.

Bez dalszych badań obejmujących nowsze warianty nie da się jednak ocenić ich potencjału w przypadku Delty czy Omikronu.

Jak przeprowadzono badania?

Jak już wspomniano, testy przeprowadzono in vitro, czyli w warunkach laboratoryjnych. Mowa o płytkach Petriego, strzykawkach, probówkach i niezwykle sterylnym otoczeniu. Oznacza to, że nie wykonano żadnych badań na zwierzętach ani ludziach, ani też testów na dużą skalę. To dopiero zupełnie wczesny etap badań.

Komórki w takich warunkach wystawiano na działanie żywego wirusa lub pseudowirusa z białkami kolca SARS-CoV-2 na powierzchni. Następnie oceniano, jaki wpływ – o ile w ogóle – miało dodanie CBGA i CBDA na poziom zakażenia po 24 i 48 godzinach.

Które kannabinoidy okazały się najskuteczniejsze przeciwko COVID-19?

CBGA, CBDA i THCA-A wykazały najwyższą skuteczność w blokowaniu wnikania wirusa do komórek gospodarza. Z kolei Δ9-tetrahydrokannabinol, Δ8-tetrahydrokannabinol, kannabichromen, kannabigerol, kannabinol oraz kannabidiol wykazały niewielką lub żadną skuteczność.

Pokazuje to kolejny problem związany z bezkrytycznym traktowaniem tych badań i chwytliwych nagłówków. Najskuteczniejsze kannabinoidy praktycznie nie występują w dużych ilościach w konopiach i trudno je podawać w odpowiednich dawkach. Na przykład samo wypalenie jointa nie zapewni ci sensownej ilości CBGA, CBDA ani THCA-A. W rzeczywistości spalanie konopi przekształca CBDA i CBGA w CBD i CBG, więc nie dostarczysz ich sobie wcale!

Czy konopie mogą pomóc w walce z COVID-19?

Na ten moment marihuana sama w sobie nie jest rozwiązaniem, które nagle odmieni sytuację. Nie oznacza to jednak, że w przyszłości nie odegra żadnej roli ani że to odkrycie nie stanie się punktem wyjścia do szerszych, jeszcze ważniejszych wniosków.

Choć najgorsza faza pandemii COVID może minąć, zanim nauczymy się praktycznie wykorzystywać CBDA czy CBGA, to jeśli okaże się, że mechanizmy odpowiedzialne za hamowanie wirusa w tym badaniu da się przenieść na inne infekcje wirusowe, może to stworzyć fundament pod ogólny przełom w zapobieganiu i leczeniu podobnych wirusów w przyszłości.

Max Sargent

Max pisze od ponad dekady, a w ostatnich latach wyspecjalizował się w dziennikarstwie konopnym i psychodelicznym. Tworzył treści m.in. dla Zamnesia, Royal Queen Seeds, Cannaconnection, Gorilla Seeds, MushMagic i innych marek, dzięki czemu świetnie zna różne segmenty tej branży.

Przeczytaj pełną biografię