5-HTP: wszystko, co warto wiedzieć

Choć nazwa 5-HTP (5-hydroksytryptofan) brzmi jak z filmu science fiction, w rzeczywistości to naturalny związek, który w organizmie przekształca się w serotoninę. Kiedyś dostępny wyłącznie na receptę, dziś występuje jako suplement diety, który można bez trudu kupić w aptekach i sklepach internetowych. Coraz więcej osób sięga po 5-HTP, licząc na jego potencjalne korzyści – od wsparcia nastroju po lepszy sen. Czym dokładnie jest ten związek i na jakiej zasadzie działa? W tym artykule wyjaśniamy wszystko, co warto wiedzieć o 5-HTP.

Czym jest 5-HTP?

5-HTP to aminokwas występujący w niektórych roślinach i zwierzętach. W ludzkim organizmie powstaje on z tryptofanu jako produkt pośredni, a następnie służy jako chemiczny prekursor serotoniny. Naturalnym źródłem 5-HTP są także nasiona rośliny Griffonia simplicifolia, pnącego krzewu rosnącego w Afryce Zachodniej i Środkowej. To właśnie z nich pozyskuje się 5-HTP, które następnie trafia do suplementów diety wspierających podnoszenie poziomu serotoniny w mózgu, co może wiązać się z szeregiem potencjalnych korzyści dla samopoczucia.

5-HTP

(115)

(115)

5-HTP

Zobacz produkt

Jak działa 5-HTP

W organizmie 5-hydroksytryptofan powstaje w wyniku reakcji aminokwasu L-tryptofanu z enzymem hydroksylazą tryptofanu. Następnie 5-HTP ulega dekarboksylacji do serotoniny – neuroprzekaźnika, który bierze udział m.in. w regulacji nastroju, snu oraz trawienia. Z tego powodu ważne jest, aby w ciele utrzymywał się stały dopływ serotoniny. Problem w tym, że okres półtrwania 5-HTP jest dość krótki, co utrudnia utrzymanie stabilnego poziomu tej substancji. Budzi to wątpliwości co do rzeczywistej skuteczności terapeutycznej 5-HTP, ponieważ jego stężenie w organizmie może się znacząco wahać. Mimo to wiele osób sięga po suplementy z 5-HTP, licząc na podniesienie poziomu serotoniny.

Jak poznać 5-HTP

Poza naturalnie wytwarzanym w organizmie 5-HTP, jedynym stosowanym w suplementach i innych preparatach źródłem tej substancji jest nasiono rośliny Griffonia simplicifolia. Obecnie dostępnych jest wiele sproszkowanych ekstraktów i kapsułek zawierających ten związek w czystej postaci lub w połączeniu z innymi witaminami. Dzięki temu suplementy stanowią prosty sposób na regularne przyjmowanie 5-HTP i obserwowanie jego działania.

Choć produkty spożywcze same w sobie nie zawierają 5-HTP, niektóre z nich są bogate w tryptofan – aminokwas, który w organizmie przekształca się w 5-HTP. Należą do nich m.in. kurczak, mleko, nasiona słonecznika czy ziemniaki. Mogą one pośrednio wspierać poziom 5-HTP, choć w znacznie mniejszych ilościach niż specjalistyczne suplementy.

L-tryptofan/B6

(41)

(41)

L-tryptofan/B6

Zobacz produkt

Jakie potencjalne korzyści może dawać przyjmowanie 5-HTP?

Jak już krótko wspomnieliśmy, potencjalne korzyści płynące z suplementacji 5-HTP wynikają z działania serotoniny, która pełni w organizmie wiele kluczowych funkcji. Choć dostępnych jest niewiele rzetelnych badań klinicznych, poniżej omawiamy najważniejsze prace naukowe dotyczące możliwego wpływu tego związku na samopoczucie oraz wybrane problemy zdrowotne.

✅5-HTP a odchudzanie

Na utratę wagi wpływa wiele czynników – od diety i aktywności fizycznej, po uwarunkowania genetyczne. 5-HTP jest jednak badane pod kątem swojego wpływu na odchudzanie, szczególnie ze względu na potencjał do przeciwdziałania hormonom wywołującym uczucie głodu. W badaniu z 1998 roku (Cangiano i in.) 20 uczestnikom chorującym na cukrzycę podawano przez dwa tygodnie 5-HTP lub placebo. Po zakończeniu eksperymentu okazało się, że osoby przyjmujące 5-HTP spożywały średnio o około 400 kalorii dziennie mniej niż uczestnicy z grupy placebo. Co więcej, większe stężenie 5-HTP w organizmie sprzyjało lepszej kontroli poziomu cukru we krwi dzięki ograniczeniu spożycia węglowodanów.

✅5-HTP a fibromialgia

Fibromialgia to złożona, przewlekła choroba, której głównym objawem jest uogólniony ból całego ciała. W jego następstwie często pojawia się sztywność mięśni, zaburzenia snu, skrajne zmęczenie oraz wiele innych dolegliwości. Ponieważ obecnie nie ma skutecznego lekarstwa na tę chorobę, wiele osób sięga po domowe sposoby i suplementy, aby złagodzić objawy.

W 1990 roku badacze przyjrzeli się 5-HTP w kontekście bólu mięśni związanego z fibromialgią. Choć wyniki okazały się obiecujące, nadal brakuje jednoznacznych dowodów na to, że 5-HTP może stać się w przyszłości skuteczną metodą leczenia tej choroby. Zwłaszcza że dostępne prace są już dość stare, konieczne są więc dalsze, aktualne badania nad zależnością między fibromialgią a 5-HTP.

✅5-HTP a nastrój

Nie da się ukryć, że temat depresji, lęku i ogólnie pojętego zdrowia psychicznego jest niezwykle złożony. Ponieważ nie istnieje jedno, uniwersalne „lekarstwo”, wiele osób sięga po różnego rodzaju zmiany stylu życia, w tym suplementy diety, licząc na poprawę nastroju i złagodzenie codziennych wzlotów oraz upadków. W jednym z przeglądów badań (K i wsp., 2002) próbowano ocenić wpływ 5-HTP na depresję, analizując ponad 108 powiązanych prób klinicznych. Ostatecznie jednak tylko dwa badania, obejmujące łącznie 64 pacjentów, spełniły kryteria włączenia. W tych próbach 5-HTP dwukrotnie wypadł lepiej niż placebo, ale autorzy zaznaczają, że wyniki wciąż nie pozwalają na wyciągnięcie jednoznacznych wniosków.

✅5-HTP a sen

5-HTP jest prekursorem serotoniny, a ta z kolei stanowi prekursora melatoniny – hormonu kluczowego dla regulacji cyklu snu i czuwania. Badanie z 2010 roku (W et al.) wskazuje, że osoby przyjmujące 5-HTP zasypiały szybciej i spały dłużej w porównaniu z grupą placebo. Oczywiście na dobry, regenerujący sen wpływa wiele czynników. Część z nich możemy kontrolować, na inne nie mamy większego wpływu. Wyniki tego konkretnego badania sugerują jednak, że 5-HTP może być krokiem w dobrą stronę, choć konieczne są dalsze, bardziej rozbudowane badania.

✅5-HTP a migrena

Osoby zmagające się z migrenami dobrze wiedzą, jak potrafią one wyłączyć z normalnego funkcjonowania. Jak na tym tle wypada 5-HTP? W badaniu z 1986 roku (Titus i wsp.) 124 uczestnikom z tendencją do migren podawano 5-HTP równolegle z ich standardowymi lekami przeciwmigrenowymi przez 6 miesięcy. Po zakończeniu eksperymentu około 71% badanych zgłosiło wyraźne zmniejszenie liczby ataków migreny. Chociaż nie stanowi to jeszcze twardego dowodu naukowego, 5-HTP zdecydowanie zasługuje na dalsze, bardziej szczegółowe badania w tym obszarze.

Czy stosowanie 5-HTP ma jakieś skutki uboczne?

Przy standardowych dawkach 5-HTP działania niepożądane zwykle są łagodne, ale mogą się pojawić. W bardzo wysokich dawkach lub w połączeniu z lekami wpływającymi na poziom serotoniny rośnie ryzyko wystąpienia zespołu serotoninowego – poważnego stanu, który może prowadzić do przyspieszonej akcji serca, podwyższonego ciśnienia krwi, a w skrajnych przypadkach nawet śpiączki. Aby zminimalizować to ryzyko, a także inne, łagodniejsze skutki uboczne, należy ściśle trzymać się dziennych dawek zalecanych na opakowaniu suplementu lub innego produktu. Do możliwych działań niepożądanych należą m.in.:

• Nudności
• Rozstrój żołądka
• Zgaga
• Biegunka
• Zawroty głowy

Osoby z nadciśnieniem, cukrzycą lub przyjmujące leki (szczególnie selektywne inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny, tzw. SSRI) powinny skonsultować się z lekarzem przed rozpoczęciem suplementacji 5-HTP.

Czy 5-HTP może zostać wykryte w teście narkotykowym?

Wiele osób jest regularnie poddawanych losowym testom narkotykowym – w pracy, przy badaniach okresowych czy w placówkach medycznych. Czy w takim razie 5-HTP może pojawić się w wynikach lub spowodować fałszywie dodatni rezultat podczas takich badań? Na szczęście nie. 5-HTP nie należy do substancji, których zwykle szukają laboratoria wykonujące testy narkotykowe, ani nie wywołuje dodatniego wyniku.

Skorzystaj z pełni możliwości 5-HTP już dziś

Jak widzisz, w przypadku 5-HTP naprawdę jest nad czym się zastanowić. Tryptofan występuje powszechnie w wielu produktach spożywczych, a w połączeniu z suplementami 5-HTP może przynieść szereg potencjalnych korzyści. W Zdrowie i witalność Zamnesii z łatwością znajdziesz wysokiej jakości suplementy 5-HTP, które dopasujesz do swojego stylu życia i codziennej rutyny. Odwiedź nasz sklep i wybierz dla siebie najlepsze produkty wspierające dobre samopoczucie dostępne już dziś.

Adam Parsons

Adam Parsons – zawodowy dziennikarz specjalizujący się w tematyce konopi, copywriter i autor – od wielu lat współtworzy zespół Zamnesii. Na co dzień zajmuje się szerokim zakresem zagadnień: od CBD, przez psychodeliki, po wiele innych powiązanych tematów. Przygotowuje artykuły blogowe, poradniki oraz testuje i opisuje stale rosnącą gamę produktów.

Przeczytaj pełną biografię