Jak uprawiać grzyby kordyceps

Cordyceps to rodzaj jadalnych grzybów, którym przypisuje się również szerokie właściwości prozdrowotne. To pożywny, smaczny organizm, który – wbrew miejskim legendom – nie zamienia ludzi w zombie, więc już z tego powodu warto zaprosić tego grzybowego sprzymierzeńca do swojego życia. A skoro tak, to po co go kupować, skoro możesz wyhodować go samodzielnie?

W tym artykule wyjaśniamy, jak uprawiać grzyby cordyceps w domu. Dobra wiadomość jest taka, że to proste i bardzo plenne zajęcie, więc czytaj dalej, aby dowiedzieć się, jak się za to zabrać.

Nalewka z grzybów Cordyceps (Foodsporen)

(12)

(12)

Nalewka z grzybów Cordyceps (Foodsporen)

Zobacz produkt

Czy można uprawiać grzyby cordyceps w domu?

Jak najbardziej – kordycepsy da się uprawiać w domu i wcale nie jest to szczególnie skomplikowane. Podczas gdy wiele gatunków grzybów wymaga precyzyjnie kontrolowanych warunków, kordycepsy są stosunkowo łatwe w domowej uprawie i dobrze radzą sobie w środowisku, które wymaga jedynie podstawowej kontroli. Dzięki temu świetnie nadają się dla hobbystów.

W tym artykule przyjrzymy się bardzo prostej metodzie, która polega na uprawie w słoikach lub niewielkich pojemnikach („binach”) i jest jedną z najłatwiejszych technik, od jakiej można zacząć.

Czy uprawa kordycepsów jest trudna?

Jak już wspomnieliśmy, kordycepsy są znacznie łatwiejsze w uprawie niż wiele porównywalnych grzybów jadalnych czy grzybów leczniczych. Oczywiście potrzebują odpowiedniego podłoża — nie wyrosną na byle czym — ale takie podłoże jest dość proste do przygotowania, a późniejsze warunki uprawy są łatwe do stworzenia i utrzymania.

Najprostsza metoda polega na przygotowaniu własnego bulionu odżywczego (pycha!) zamiast wykorzystywania larw owadów (jeszcze „smaczniejszych”), które w naturze stanowią jedno z ich naturalnych podłoży. I dobra wiadomość: właśnie tę metodę za chwilę Ci pokażemy.

Zestaw ze sterylizowanym podłożem

(104)

(104)

Zestaw ze sterylizowanym podłożem

Zobacz produkt

Uprawa kordycepsu: instrukcja krok po kroku

Przejdź przez kolejne etapy razem z nami, aby upewnić się, że masz wszystko, czego potrzebujesz, by prawidłowo wykonać każdy krok tego procesu.

Sprzęt

• Poly-fil (znany też jako wypełnienie z włókien)
• 12 × słoików 500 ml
• Łyżka do mieszania
• Miska do mieszania
• Szybkowar
• Rękawiczki lateksowe
• Alkohol izopropylowy
• Ręczniki papierowe
• Płynna kultura Cordyceps

Składniki pożywki odżywczej

• 4,5 l wody kokosowej
• 10 g skrobi z tapioki
• 5 g siarczanu magnezu
• 10 g multiwitaminy (rozdrobnionej w tabletkach)
• 19 g nieaktywnego drożdży odżywczych lub peptonu sojowego
• 11 g sproszkowanego kelpu
• 3,5 g gipsu

Instrukcje

Poniżej znajdziesz szczegółowe wskazówki, jak krok po kroku uprawiać kordyceps w domu – od przygotowania pożywki aż po zbiory.

Przygotuj pożywkę

1. Najpierw trzeba przygotować pożywkę odżywczą. To gęsty wywar z brązowego ryżu, który zastąpi larwy owadów, na których kordyceps naturalnie się rozwija.

2. Wymieszaj składniki suche: drożdże nieaktywne lub pepton sojowy, skrobię z tapioki, siarczan magnezu, sproszkowany kelp, rozdrobnione multiwitaminy i gips.

3. Następnie dodaj wodę kokosową i dokładnie wszystko wymieszaj. Tak przygotowaną mieszankę możesz przechowywać w lodówce do tygodnia.

Przygotowanie i sterylizacja słoików

Następnie musisz dodać do słoików pożywkę i substrat, a potem je wysterylizować.

4. Wywierć otwór w każdej pokrywce.

5. Włóż w każdy otwór odrobinę Poly-fil, aby stworzyć filtr.

6. Dodaj teraz 46 ml pożywki do 28 g brązowego ryżu w każdym słoiku.

7. Włóż wszystkie słoiki (razem z pokrywkami) do szybkowaru i sterylizuj przez 45–90 minut przy ciśnieniu 10 PSI.

8. Pozostaw do wystygnięcia na noc, a następnie wyjmij, aby przejść do inokulacji.

Inokulacja

Gdy słoiki i podłoże są już wysterylizowane, możesz je zaszczepić płynną kulturą kordycepsów (lub zarodnikami).

9. Wysterylizuj igłę strzykawki w płomieniu, aż rozżarzy się do czerwoności. Odstaw do ostygnięcia.

10. Przebij igłą filtr z Poly-fil, aż końcówka wyjdzie na dole. Wstrzyknij 1–2 ml płynnej kultury do każdego słoika.

11. Przed kontynuowaniem ponownie wysterylizuj igłę.

Inkubacja i zbiór

Gdy słoiki zostaną zaszczepione, pora odstawić je do inkubacji i kolonizacji. Po tym etapie będzie można je zebrać.

12. Umieść słoiki w stabilnym środowisku o temperaturze około 20ºC i poczekaj, aż grzybnia skolonizuje podłoże. Jeśli użyto płynnej kultury, może to potrwać zaledwie około tygodnia; przy zastosowaniu zarodników zwykle zajmuje to 21–28 dni, o ile temperatura jest odpowiednia. Od momentu rozpoczęcia wzrostu kordycepsy potrzebują następnie od dwóch do trzech miesięcy, aby w pełni dojrzeć.

13. Kiedy grzyby są już całkowicie rozwinięte i jędrne w dotyku, nadają się do zbioru. Użyj czystych, ostrych nożyczek lub skalpela i odetnij owocniki tuż przy podstawie trzonu.

14. Użyj ich od razu, włóż do lodówki na krótki czas przechowywania lub wysusz, jeśli zależy Ci na dłuższym magazynowaniu.

Uprawa kordycepsów: rozwiązywanie problemów

Problemy są czymś zupełnie normalnym podczas uprawy grzybów. Poniżej przyjrzymy się kilku najczęściej spotykanym kwestiom i temu, jak najlepiej sobie z nimi poradzić.

Zanieczyszczenia

Zakażenia to najczęstszy problem, z jakim spotykają się osoby uprawiające grzyby. W końcu same są grzybami, więc naturalnie konkurują o miejsce z innymi grzybami i bakteriami. Zanieczyszczenia najczęściej pojawiają się na wczesnych etapach procesu, gdy wciąż manipulujesz słoikami i sprzętem. Na zakażenie nie ma lekarstwa, więc trzeba mu zapobiegać! Zachowaj ostrożność, wszystko dokładnie sterylizuj i nie idź na skróty. Niezależnie od tego, jak bardzo się starasz, czasem coś pójdzie nie tak – wtedy pozostaje pogodzić się z tym i wyrzucić to, co zostało skażone.

Powolny lub zatrzymany wzrost grzybni

Wzrost grzybni może wyraźnie zwolnić, a czasem wręcz całkowicie się zatrzymać. Jeśli nie widać żadnych oznak zakażenia, w zdecydowanej większości przypadków winna jest temperatura. Teoretycznie może być zbyt wysoka, ale w praktyce najczęściej jest po prostu za niska. Utrzymuj więc temperaturę w przedziale 15–23ºC, przy czym około 20ºC to bezpieczny, optymalny punkt pośredni.

Mata grzewcza do grzybów (podczerwień)

(1797)

(1797)

Mata grzewcza do grzybów (podczerwień)

Zobacz produkt

Brak owocników

Jeśli podłoże jest w pełni skolonizowane, powinno rozpocząć się owocnikowanie — ale czasem tak się nie dzieje. Najczęściej są dwie przyczyny. Pierwsza to brak światła. Chociaż grzybnia go nie potrzebuje, same grzyby już tak. Aby zainicjować owocnikowanie, najlepiej zapewnić około 12 godzin rozproszonego światła dziennie. Jeśli mimo to nic się nie dzieje, spróbuj podnieść wilgotność — wyższa wilgotność potrafi „dać sygnał” grzybni, że pora zacząć tworzyć owocniki.

Osłona termiczna do growkitu

(517)

(517)

Osłona termiczna do growkitu

Zobacz produkt

Problemy z podłożem

Jeśli podłoże wygląda na zbyt suche albo zbyt mokre, to sygnał, że trzeba coś z tym zrobić. Jeżeli w trakcie inkubacji i kolonizacji zacznie przesychać, możesz je delikatnie zraszać, aby przywrócić odpowiedni poziom wilgotności. Z kolei zbyt mokre podłoże jest dużo trudniejsze do uratowania i znacząco zwiększa ryzyko zanieczyszczenia uprawy. Dlatego najlepiej jest nie dopuścić do jego przemoczenia już na samym początku.

Butelka z ultradokładnym rozpylaczem (Zamnesia)

(233)

(233)

Butelka z ultradokładnym rozpylaczem (Zamnesia)

Zobacz produkt

Zbiory i wykorzystanie grzybów kordyceps

Grzyby kordyceps zwykle są gotowe do zbioru, gdy owocniki przyjmą intensywnie pomarańczową barwę i osiągną długość około 5–7 cm. Cały cykl, od zaszczepienia po zbiory, trwa mniej więcej od 60 do 90 dni.

Jak zbierać grzyby kordyceps

• Moment zbiorów: Zbieraj kordyceps wtedy, gdy owocniki są w pełni rozwinięte, ale jeszcze nie zaczęły więdnąć ani wysychać.
• Metoda: Delikatnie wykręcaj i wyciągaj owocniki z podłoża lub użyj sterylnego ostrza, aby odciąć je tuż przy podstawie. Uważaj, by nie naruszyć otaczającej grzybni – może ona nadal wytwarzać nowe owocniki. Dodatkowo przed zbiorem zdezynfekuj dłonie lub narzędzie tnące, aby nie skazić grzybni.
• Suszenie: Jeśli nie zamierzasz używać świeżych owocników, możesz wysuszyć kordyceps, umieszczając go w suszarce do grzybów lub rozkładając w dobrze wentylowanym miejscu.

Skalpel

(142)

(142)

Skalpel

Zobacz produkt

4 sposoby na wykorzystanie kordycepsu

Grzyby cordyceps można wykorzystać na wiele sposobów. Poniżej znajdziesz cztery główne metody, dzięki którym w pełni skorzystasz ze swoich domowych upraw cordycepsu!

• Herbaty i napary: Zalej suszone owocniki cordycepsu gorącą wodą, aby przygotować herbatę dodającą energii.
• Kapsułki: Zmiel suszony cordyceps na proszek i umieść go w kapsułkach, tworząc wygodny suplement do codziennego stosowania.
• Koktajle i soki: Dodaj proszek z cordycepsu do smoothie lub świeżych soków, aby wzbogacić je wartościami odżywczymi.
• Gotowanie: Używaj świeżych lub suszonych grzybów cordyceps w zupach, bulionach lub daniach z woka, aby nadać im charakterystyczny smak i dodatkowe właściwości.

Młynek do magicznych trufli

(594)

(594)

Młynek do magicznych trufli

Zobacz produkt

Poczuj moc grzybów cordyceps

Grzyby kordyceps mają naprawdę wiele zalet. Poza tym, że są wartościowe dla zdrowia i pełne smaku, należą też do najłatwiejszych gatunków do domowej uprawy, dzięki czemu cały proces jest prosty, przyjemny i daje sporo satysfakcji. Przy okazji zdobędziesz umiejętności, które bez problemu wykorzystasz później przy bardziej wymagających gatunkach grzybów.

Istnieje wiele sposobów uprawy kordycepsu, ale metoda, którą opisujemy poniżej, jest prawdopodobnie najprostsza, dlatego świetnie sprawdzi się u osób na różnych etapach zaawansowania. Powodzenia!

Max Sargent

Max pisze od ponad dekady, a w ostatnich latach wyspecjalizował się w dziennikarstwie konopnym i psychodelicznym. Tworzył treści m.in. dla Zamnesia, Royal Queen Seeds, Cannaconnection, Gorilla Seeds, MushMagic i innych marek, dzięki czemu świetnie zna różne segmenty tej branży.

Przeczytaj pełną biografię