Jak działa wertykalna uprawa konopi

Być może świetnie radzisz sobie z klasyczną uprawą marihuany, ale przy tradycyjnych technikach da się osiągnąć tylko określony poziom. Możesz uważać, że jedyne, czym naprawdę da się manipulować, to stosowanie metod treningu lub uprawa w systemie SOG. Uprawa pionowa wywraca jednak cały proces do góry nogami — dosłownie przenosisz go z poziomu podłogi w górę.

Poniżej wyjaśnimy, na czym dokładnie polega ten sposób uprawy, jak wypada w porównaniu ze standardową metodą oraz krok po kroku pokażemy, jak wygląda typowa uprawa pionowa.

Czym jest uprawa pionowa?

Aby zrozumieć, czym jest pionowa uprawa (vertical farming, vertical growing), warto najpierw przyjrzeć się klasycznej, poziomej uprawie. W tym tradycyjnym modelu większość hodowców marihuany ustawia rośliny obok siebie na jednej płaszczyźnie, a jedynym źródłem światła jest lampa znajdująca się nad nimi.

Pionowa uprawa działa inaczej: wykorzystuje wolną przestrzeń nad stołem uprawowym, pozwalając ustawić kolejne poziomy roślin jeden nad drugim.

Dzięki zagospodarowaniu tej dodatkowej przestrzeni hodowcy stosujący system pionowy są w stanie uzyskać plony nawet dwukrotnie większe (lub więcej) niż w standardowej uprawie poziomej.

Jak działa pionowa uprawa konopi?

„Ale zaraz” – możesz się zastanawiać – „jak roślina marihuany miałaby rosnąć na szczycie innej rośliny?”. Istnieje na to kilka sposobów. Jeden z nich to zmodyfikowana wersja uprawy poziomej, drugi zaś uchodzi za trudniejszy, ale jednocześnie „prawdziwy” wariant uprawy pionowej. Mówimy tu odpowiednio o systemach regałowych i wieżowych – a ich nazwy dość jasno wskazują, na czym polega różnica.

System regałowy

Na początek: układ regałowy polega na tym, że wykorzystujesz półki, aby stworzyć drugi, trzeci itd. poziom uprawy, jeden nad drugim.

Naturalnie, ponieważ całe rośliny stoją bezpośrednio jedna nad drugą, takiej konfiguracji nie da się zastosować na zewnątrz. Trzeba więc bardzo dobrze przemyśleć oświetlenie w pomieszczeniu. Zamiast montować źródło światła nad roślinami, ustawiasz swoje „stosy” obok długiej, rurowej lampy, która oświetla wszystkie uprawy. Jeśli masz kilka takich regałów, możesz rozstawić je wokół świetlówki tak, aby każda roślina otrzymywała możliwie równomierną dawkę światła.

Ponieważ są to po prostu regały z poziomymi uprawami, możesz śmiało używać ziemi jako podłoża. Jeśli jednak masz ochotę spróbować systemu hydroponicznego, na przykład techniki cienkiej warstwy pożywki (nutrient film technique), jest to również bardzo popularne rozwiązanie.

Konfiguracja wieżowa

Owszem, systemy regałowe dobrze wykorzystują niewykorzystaną przestrzeń, ale układy wieżowe to już maksymalnie pionowa uprawa. Zamiast stać w pojedynczych doniczkach, wszystkie rośliny wyrastają z otworów po bokach pustej w środku, cylindrycznej wieży. Jeśli wieża ma odpowiednio duże rozmiary, taki system pozwala zmieścić ponad tuzin roślin w miejscu, w którym normalnie udałoby się ustawić najwyżej jedną lub dwie.

Podobnie jak w przypadku układu regałowego, także tutaj światła rozstawia się po bokach wieży, aby zapewnić równomierne doświetlenie. Oczywiście dotyczy to uprawy indoor. Przy systemach wieżowych, w przeciwieństwie do regałów, masz jednak również możliwość uprawy na zewnątrz.

Wieże różnią się też od regałów samym systemem uprawy. Zamiast rosnąć w glebie lub w wodzie, korzenie wiszą w powietrzu w tzw. systemie aeroponicznym. Rośliny dokarmia się poprzez zamgławianie wnętrza wieży wodą z nawozami, co zapewnia maksymalnie wydajne dostarczanie składników odżywczych.

Tradycyjna uprawa konopi a pionowa uprawa konopi

Wspominaliśmy już o kilku ciekawych zaletach uprawy wertykalnej, ale czy te korzyści naprawdę sprawiają, że jest ona lepsza od sprawdzonej, tradycyjnej uprawy w jednym poziomie? To w dużej mierze zależy od tego, jakim typem hodowcy jesteś. Przyjrzyjmy się więc plusom i minusom obu podejść.

Klasyczna uprawa konopi

Jak już wspomniano, marihuana jest zazwyczaj uprawiana w klasycznym, poziomym systemie – rośliny stoją obok siebie, a nie jedna nad drugą. To tradycyjna metoda uprawy większości roślin, więc sama w sobie nie jest w żaden sposób „zła”.

Zalety:

• Prostota: To najłatwiejszy i najbardziej intuicyjny sposób uprawy konopi, dlatego idealnie nadaje się dla początkujących.

• Niskie koszty: Ten system wymaga minimalnej ilości sprzętu, więc obciążenie finansowe jest stosunkowo niewielkie.

• Mniej pracy: Poza przygotowaniem pomieszczenia uprawowego lub miejsca na zewnątrz, nie potrzeba dodatkowej infrastruktury, dlatego metoda ta jest dobra dla osób, które chcą ograniczyć nakład pracy.

Wady:

• Niska wydajność: W przeliczeniu na zajmowaną powierzchnię, tradycyjna, pozioma uprawa konopi jest mniej wydajna niż systemy pionowe. Na jednym fragmencie podłoża zmieścisz tylko jedną lub dwie rośliny, chociaż – jak wyjaśnialiśmy – można by tam ulokować nawet kilkanaście. Dodatkowo klasyczny sposób podawania roślinom wody i składników odżywczych powoduje spore straty obu tych zasobów.

• Ograniczony potencjał: Ponieważ możesz uprawiać mniej roślin, całkowity plon z jednego zbioru również będzie ograniczony. Na początku może to nie stanowić problemu, ale stanie się poważną przeszkodą, jeśli zechcesz rozwinąć swoją uprawę.

Pionowa uprawa konopi

Być może znasz już te kwestie, ale jak klasyczna, pozioma uprawa wypada na tle pionowej uprawy marihuany?

Zalety:

• Wysoka efektywność: Pionowa uprawa pozwala wykorzystać przestrzeń nad roślinami. Zamiast jednej–dwóch roślin w danym miejscu, możesz uprawiać sześć, osiem, a nawet kilkanaście sztuk. Dodatkowo, w systemach „wieżowych” zamgławianie korzeni wodą i składnikami odżywczymi jest znacznie wydajniejsze niż w standardowych rozwiązaniach.

• Lepsze plony: Ponieważ w tej samej przestrzeni mieści się znacznie więcej roślin, uzyskujesz wyższe zbiory z metra kwadratowego.

• Możliwy dodatkowy cykl uprawy: Co więcej, ponieważ faza wegetatywna jest często skrócona, możesz wygospodarować czas na dodatkowy pionowy cykl uprawy w tym samym roku.

Wady:

• Wyższe koszty: Same rośliny nie zaczną rosnąć pionowo bez Twojej ingerencji, więc na starcie potrzebna jest pewna inwestycja. Jeśli skorzystasz z prostych regałów, koszt nie będzie ogromny, ale solidny system wieżowy z odpowiednim oświetleniem może pochłonąć około 1000 € lub więcej.

• Więcej pracy serwisowej: Przy większej liczbie roślin w tej samej przestrzeni potrzebny jest dodatkowy lub mocniejszy sprzęt, np. wentylatory, filtry powietrza, osuszacze itd. Warto też rozmieścić więcej czujników temperatury, aby kontrolować różnice pomiędzy wyższymi a niższymi poziomami uprawy.

• Dodatkowe ryzyko: Wreszcie, jeśli musisz używać drabiny, aby dostać się do roślin na wyższych poziomach, pojawia się też potencjalne ryzyko urazów związane z pracą na wysokości.

Jak zbudować pionowy system uprawy konopi

Skoro znasz już cały proces, możesz przejść do składania własnej, pionowej uprawy!

W tym poradniku skupimy się na systemie regałowym, ponieważ budowa wieży uprawowej jest możliwa tylko wtedy, gdy masz do dyspozycji sporo miejsca, sprzętu i narzędzi. Regał może być nieco mniej wydajny niż wieża, ale pod względem stosunku plonów do włożonego czasu, pieniędzy i wysiłku jest bardzo zbliżony.

Krok 1: Przygotuj regał do uprawy marihuany

Zamiast kupować zwykły regał w sklepie ogrodniczym czy papierniczym, lepiej poszukać modeli zaprojektowanych z myślą o uprawie roślin marihuany lub innych roślin o zbliżonych wymaganiach. To ważne, ponieważ takie regały są przystosowane do montażu oświetlenia nad roślinami i na tyle wytrzymałe, by bez problemu udźwignąć całą uprawę naraz.

Dostępne są w różnych rozmiarach, więc wybierz regał, który zmieści się w twoim growroomie i zapewni nieco wolnej przestrzeni dookoła. Modele na kółkach świetnie sprawdzają się przy maksymalnym wykorzystaniu miejsca, ale wersje stacjonarne również dobrze spełniają swoje zadanie.

Krok 2: Wybierz odmianę, która dobrze się sprawdzi

Biorąc pod uwagę, jak wysokie potrafią rosnąć niektóre rośliny konopi, nie każda odmiana sprawdzi się w wertykalnej uprawie. Musisz po prostu dopilnować, aby maksymalna wysokość roślin nie zbliżała się zbytnio do dostępnej przestrzeni ani jej nie przekraczała. Świetnym wyborem mogą być tu odmiany Automat, ale znajdziesz też fotoperiodyczne szczepy, które naturalnie pozostają niskie lub dają się łatwo trenować, by utrzymać kompaktowy pokrój.

Krok 3: Wybierz oświetlenie do uprawy

Zwykle wystarczyłoby zawiesić jedną mocną lampę pod sufitem i mieć sprawę z głowy, ale pionowa uprawa na regałach wymaga gęstej sieci źródeł światła rozmieszczonych znacznie bliżej roślin niż standardowo. Dlatego lampy LED to tutaj praktycznie konieczność, a nie tylko opcja. Możesz wybrać białe lub fioletowe lampy (o szerokim lub ukierunkowanym spektrum), ale upewnij się, że całe oświetlenie jest ze sobą spójne – to klucz do optymalnego wzrostu.

Krok 4: Przygotuj swoje środowisko

Umieszczasz w swojej przestrzeni uprawowej znacznie więcej roślin niż zwykle, więc musisz odpowiednio przygotować system kontroli warunków środowiskowych.

Na początek warto zautomatyzować wszystko, co tylko się da. Masz dużo więcej roślin do ogarnięcia, więc automatyczne powiadomienia o ich stanie zaoszczędzą ci masę czasu i pracy. Następnie przygotuj się na dodatkowe chłodzenie, jeśli zagęszczone regały podniosą temperaturę w pomieszczeniu. Jeśli chodzi o cyrkulację powietrza, zadbaj o to, by z otwartych części regału powietrze było wtłaczane w dół, a z przeciwległej strony efektywnie wyciągane na zewnątrz.

Krok 5: Zdecyduj, jak będą rosnąć twoje rośliny

Skoro wszystko masz już przygotowane, dalszy etap uprawy zależy głównie od tego, jakie konkretne metody zastosujesz. Czy będziesz trenować rośliny, by utrzymać je na optymalnej wysokości około metra lub mniej? A może ustawisz je w gęstym „morzu zieleni”? Wybór należy do ciebie. Pamiętaj tylko, że ze względu na swój niewielki wzrost rośliny spędzą mniej czasu w fazie wegetatywnej niż standardowe okazy. Właśnie to skrócenie wegetacji sprawia, że w ciągu roku często da się przeprowadzić drugi cykl uprawy.

Co jeszcze warto wiedzieć o pionowej uprawie marihuany?

Powyższe kroki obejmują podstawy zakładania pionowej uprawy z użyciem systemu regałów, ale to nie wszystko, o czym warto pamiętać. Oto kilka dodatkowych wskazówek.

Dbaj o nienaganną czystość

Skoro w twoim growroomie pojawi się nowy, duży element wyposażenia, który dodatkowo będzie podstawą dla roślin, musisz szczególnie dbać o jego higienę. Niezależnie od tego, czy na stojaku albo w pomieszczeniu pojawi się ziemia, kurz czy cokolwiek innego – sprzątaj to od razu.

Przy tak dużej liczbie roślin rosnących blisko siebie w jednym miejscu ryzyko szkód spowodowanych przez choroby lub pleśń rośnie wielokrotnie. Jedna zaniedbana infekcja może szybko rozprzestrzenić się na całą uprawę.

Przesuń harmonogram oświetlenia na wcześniejsze godziny

Do tego dochodzi konieczność zachowania koncentracji i pamiętania o tym, aby w razie potrzeby zmienić harmonogram oświetlenia na wszystkich lampach.

W pionowej uprawie będzie to potrzebne znacznie szybciej niż przy tradycyjnym prowadzeniu roślin, ponieważ niskie okazy nie wymagają tak długiej fazy wegetatywnej. Dlatego szybkie przełączenie roślin z fazy wzrostu na fazę kwitnienia poprzez korektę cyklu światła jest kluczowe, jeśli chcesz zmaksymalizować plon.

Weź pod uwagę swój budżet

Na koniec, ale wcale nie mniej ważne, zanim wejdziesz w ten temat, musisz uczciwie przyjrzeć się swojemu budżetowi. Jasne, być może stać Cię na regały, rośliny, lampy itd., ale czy pamiętasz, żeby doliczyć do tego koszty nawozów i wody? A co z rachunkami za energię? Wiele wydatków znanych z klasycznej uprawy indoor potrafi w systemie pionowym wzrosnąć dwukrotnie lub jeszcze bardziej.

Z drugiej strony rekompensuje to fakt, że zbierasz znacznie więcej topów niż zazwyczaj, ale nie każdy może pozwolić sobie na długie czekanie na zwrot z inwestycji. Nie ryzykuj ponad miarę i zanim zaczniesz uprawiać więcej roślin marihuany, podejdź realistycznie do swoich możliwości finansowych.

Czy pionowa uprawa marihuany to przyszłość?

Skoro pionowa uprawa pozwala oszczędzać miejsce i zmieścić znacznie więcej roślin, czy oznacza to, że jest przyszłością hodowli marihuany? Niekoniecznie. Nie każdego hodowcę stać na taki system ani każdy ma ochotę rezygnować ze sprawdzonych metod, więc klasyczne układy uprawne raczej nie znikną. Jednak wraz z tym, jak technologia będzie się doskonalić i tanieć, można się spodziewać, że coraz więcej producentów marihuany zacznie przenosić swoje uprawy na systemy pionowe.

Adam Parsons

Adam Parsons – zawodowy dziennikarz specjalizujący się w tematyce konopi, copywriter i autor – od wielu lat współtworzy zespół Zamnesii. Na co dzień zajmuje się szerokim zakresem zagadnień: od CBD, przez psychodeliki, po wiele innych powiązanych tematów. Przygotowuje artykuły blogowe, poradniki oraz testuje i opisuje stale rosnącą gamę produktów.

Przeczytaj pełną biografię