Kompleksowy przewodnik po działaniu kratomu

Kratom to intrygująca roślina. Od dawna stosowana lokalnie w regionach, w których naturalnie występuje, dziś zdobywa coraz większą popularność w Europie i Stanach Zjednoczonych. Zawiera szereg aktywnych związków, dzięki czemu w zależności od dawki może wywoływać wyraźnie odmienne efekty – co czyni ją wyjątkową w świecie substancji psychoaktywnych.

Poniżej przyglądamy się pełnemu spektrum działania kratomu, włącznie z tym, jakie dawki wiążą się z określonymi efektami. Istnieje wiele odmian kratomu, które zawierają różne proporcje istotnych związków, dlatego progi działania mogą się nieco różnić w zależności od konkretnego szczepu. W związku z tym podajemy tu wartości uśrednione, ale zawsze warto przeprowadzić dodatkowe badania na temat dokładnej odmiany i produktu, z którego korzystasz, aby mieć pewność, że wiesz, co robisz.

Psychoaktywne związki w kratomie

Kratom to tropikalny krzew pochodzący z Azji Południowo‑Wschodniej, od stuleci stosowany w tym regionie ze względu na swoje wyjątkowo paradoksalne działanie. W niewielkich dawkach działa pobudzająco i dodaje energii, natomiast w wyższych dawkach wywołuje efekty zbliżone do działania opioidów. Dzięki temu może wspierać aktywność w ciągu dnia, a wieczorem pomagać w wyciszeniu i relaksie.

To charakterystyczne spektrum działania wynika głównie z obecności dwóch kluczowych alkaloidów (obok wielu innych, mniej silnych): mitragyniny oraz 7‑hydroksymitragyniny.

Proszek z kratomu – Maeng Da Red (Zamnesia)

(230)

(230)

Proszek z kratomu – Maeng Da Red (Zamnesia)

Zobacz produkt

Mitragynina

Mitragynina to alkaloid z grupy indoli, który wiąże się z receptorami opioidowymi w mózgu. Jest to najobficiej występujący alkaloid w kratomie – szacuje się, że stanowi około 66% całkowitej zawartości alkaloidów. Dokładny udział mitragyniny zależy jednak od konkretnego szczepu kratoma.

Mitragynina może również oddziaływać na receptory adrenergiczne i serotoninowe, co przekłada się na wzrost energii i lepszą koncentrację. Najbardziej wyraźne działanie tej substancji odczuwalne jest po przyjęciu niskich dawek kratoma.

7-hydroksymitragynina

7-hydroksymitragynina jest terpenoidowym alkaloidem indolowym oraz metabolitem mitragyniny. Choć stanowi jedynie około 2% całkowitej zawartości alkaloidów w kratomie, uznaje się ją za drugi kluczowy związek odpowiedzialny za działanie tej rośliny, ponieważ wykazuje znacznie wyższe powinowactwo do receptorów opioidowych, w szczególności receptorów μ-opioidowych.

Przy wyższych dawkach kratomu stężenie 7-hydroksymitragyniny jest na tyle duże, że zaczyna nadawać ton odczuwanym efektom. To właśnie ten związek w głównej mierze odpowiada za pojawienie się haju przypominającego działanie opioidów.

Jakie są efekty działania kratomu?

Działanie kratomu można podzielić na efekty fizyczne i psychiczne. Ich intensywność i charakter w dużej mierze zależą od dawki, indywidualnych uwarunkowań organizmu oraz konkretnej odmiany kratomu.

Zanim przejdziemy dalej, warto podkreślić, że wiele przypisywanych kratomowi właściwości nie zostało jeszcze jednoznacznie potwierdzonych naukowo. Możemy jednak oprzeć się na dostępnych badaniach i relacjach użytkowników, aby wysnuć pewne ogólne wnioski.

Efekty fizyczne

Kratom wywołuje szereg efektów fizycznych, które sprawiają, że jest interesujący dla niektórych użytkowników. Przyjrzyjmy się, jak może on potencjalnie oddziaływać na organizm.

Łagodzenie bólu

Trwają badania nad tym, czy kratom może mieć działanie przeciwbólowe. Na przykład w niewielkim badaniu z udziałem ludzi z 2020 roku stwierdzono: „Odwar z kratomu wykazał wyraźny i statystycznie istotny wzrost tolerancji na ból” (Vicknasingam).

Autorzy podkreślają jednak, że potrzeba dalszych, bardziej szczegółowych badań, aby jednoznacznie stwierdzić, czy kratom rzeczywiście działa jak środek przeciwbólowy. Niezależnie od tego wiele osób sięga po kratom z nadzieją, że doświadczy właśnie takiego efektu.

Energia i wytrzymałość fizyczna

Kratom jest znany z tego, że zwiększa poziom energii fizycznej, dając efekt zbliżony do kofeiny. Może to być pomocne dla osób, które intensywnie wykorzystują swoje ciało i potrzebują dodatkowego „kopa”, by poprawić wytrzymałość. W Azji Południowo-Wschodniej pracownicy fizyczni często sięgają po kratom, aby łatwiej przetrwać ciężki dzień pracy.

Uspokojenie i senność

W badaniu z 2019 roku, obejmującym głównie mężczyzn z Malezji, analizowano uspokajający potencjał kratomu (Singh). W praktyce część osób przyjmuje wieczorem wyższe dawki kratomu, aby ułatwić sobie zasypianie, albo liczy na te efekty w kontekście łagodzenia lęku.

Nadal jednak nie wiadomo, czy kratom faktycznie jest skuteczny w tych zastosowaniach. Potrzebne są dalsze badania, aby ustalić, czy – i w jaki sposób – wywołuje takie działanie.

Kratom cięty – Maeng Da Green (Zamnesia)

(32)

(32)

Kratom cięty – Maeng Da Green (Zamnesia)

Zobacz produkt

Wpływ na psychikę

Kratom wpływa nie tylko na ciało, ale też na psychikę. Co prawda te dwa obszary są ze sobą ściśle powiązane – umysł i ciało tworzą jeden organizm – jednak użytkownicy często odczuwają działanie tej rośliny na płaszczyźnie psychicznej w nieco inny sposób niż fizycznej. Poniżej opisujemy kilka możliwych efektów psychicznych wywoływanych przez kratom.

Zmiany nastroju

Zarówno niskie, jak i wysokie dawki kratomu są znane z tego, że wpływają na nastrój i wiele osób opisuje je jako wywołujące uczucie euforii. Przy niższych dawkach efekt zwykle ma charakter pobudzający – dodaje energii, sprawia, że człowiek czuje się bardziej ożywiony i „zsynchronizowany” ze światem. Przy wyższych dawkach działanie bardziej przypomina haj opioidowy, w którym pojawia się głębokie poczucie zadowolenia i wewnętrznego spokoju.

Koncentracja i czujność

Podobnie jak w przypadku fizycznie pobudzającego działania kratomu, roślina ta w mniejszych dawkach działa również stymulująco na umysł. Może to przekładać się na wzrost energii psychicznej i czujności oraz poprawę koncentracji zarówno przy prostych, jak i bardziej złożonych zadaniach.

Zastosowanie w redukcji stresu i lęku

Jak wspomniano wyżej, część osób sięga po kratom ze względu na jego relaksujące działanie i łagodzenie napięcia. W jednej z prac z 2020 roku odnotowano, że „liczne ankiety internetowe i prowadzone na żywo wskazują na złagodzenie objawów depresji i lęku u osób przyjmujących produkty z kratomem” (Johnson).

Autorzy badania podkreślają jednak, że obserwacje te „pokazują pilną potrzebę dalszych badań nad kratomem”, ponieważ wciąż nie wiadomo, czy i w jaki sposób może on wywoływać takie efekty.

Jak dawka wpływa na działanie kratoma?

Sposób, w jaki dawka wpływa na działanie kratomu, jest wyjątkowo interesujący. W przypadku większości substancji im wyższa dawka, tym silniejsze stają się efekty. Przy kratomie zwiększenie dawki sprawia natomiast, że charakter działania zmienia się całkowicie – od pobudzającego (porównywalnego do kofeiny) po wyciszające i otępiające.

Poniżej znajdziesz informacje o tym, jak różne dawki przekładają się na odmienne efekty.

Niska dawka

Niska dawka kratomu to zazwyczaj od jednego do pięciu gramów suszonych liści. Zachowaj ostrożność, ponieważ kratom jest często sprzedawany w formie ekstraktu, który jest znacznie bardziej skoncentrowany niż susz, więc zawsze sprawdzaj, jak dokładnie dawkować dany ekstrakt.

Niska dawka wywołuje działanie pobudzające i energetyzujące, wynikające z dominującej obecności mitragyniny. Większość osób sięga po niskie dawki kratomu, aby uzyskać efekt podobny do kofeiny, najczęściej rano lub w ciągu dnia, podczas pracy albo spotkań towarzyskich.

Wysoka dawka

Dawki przekraczające pięć gramów suszonych liści zazwyczaj uznaje się za wysokie. Przy takim progu dominującym związkiem staje się 7-hydroksymitragynina, a euforyczne, pobudzające działanie ustępuje efektom przypominającym opioidy. W takich ilościach użytkownicy zwykle czują się mocno zrelaksowani i senni. Z tego powodu wysokie dawki przyjmuje się najczęściej wieczorem, kiedy nie ma już wielu obowiązków.

Jak długo utrzymuje się haj po kratomie?

Czas trwania efektów kratoma zależy od kilku czynników, między innymi od dawki, rodzaju (odmiany) oraz indywidualnego metabolizmu użytkownika. Na podstawie ogólnych obserwacji można jednak wskazać przeciętne przedziały czasowe:

• Niskie dawki: Efekty zazwyczaj utrzymują się przez 2–4 godziny.
• Wysokie dawki: Działanie może trwać 4–6 godzin, a poczucie ospałości lub „zjazdu” może utrzymywać się jeszcze dłużej.
• Czas początku działania: Pierwsze efekty zwykle pojawiają się w ciągu 15–30 minut od przyjęcia, w zależności od sposobu spożycia.

Skutki uboczne stosowania kratoma

Choć kratom może przynieść wiele korzyści, równie ważne jest, aby znać możliwe skutki uboczne. Mogą mieć one charakter od łagodnych po poważne i obejmować m.in.:

• Nudności i wymioty: Występują dość często, zwłaszcza przy wyższych dawkach.
• Zawroty głowy i senność: Zazwyczaj pojawiają się przy dużych dawkach lub długotrwałym stosowaniu.
• Zaparcia: Częsty efekt uboczny wynikający z wpływu kratomu na układ pokarmowy.
• Uzależnienie i objawy odstawienne: Podczas odstawiania mogą wystąpić drażliwość, bezsenność oraz bóle mięśni.
• Ryzyko uzależnienia: Głównie związane z działaniem 7‑hydroksymitragyniny.

Tabletki z mikrodawkami kratomu - Maeng Da Red (Zamnesia)

(35)

(35)

Tabletki z mikrodawkami kratomu - Maeng Da Red (Zamnesia)

Zobacz produkt

Jak kratom wpływa na umysł i ciało

Jak widać, kratom to dość nietypowa substancja. Żeby naprawdę zrozumieć jej działanie i sposób, w jaki wpływa na organizm i umysł, trzeba zwykle odrobiny własnych doświadczeń (jeśli oczywiście się na to decydujesz). Takie eksperymentowanie będzie jednak dużo bezpieczniejsze, jeśli wcześniej poznasz ogólny obraz tego, czego można się spodziewać po różnych dawkach i choć trochę zrozumiesz, skąd biorą się te efekty.

Kratom nadaje się do wielu zastosowań, więc może zainteresować bardzo różne osoby — albo tę samą osobę z wielu różnych powodów. Mimo to wciąż pozostaje substancją, do której należy podchodzić z szacunkiem i ostrożnością, ponieważ ma potencjał uzależniający. Zawsze zdobywaj rzetelną wiedzę i sprawdzaj konkretny szczep oraz produkt, którego zamierzasz użyć, zanim go przyjmiesz — to najlepszy sposób, by mieć nad tym kontrolę i lepiej rozumieć to, co się z tobą wydarzy.

Max Sargent

Max pisze od ponad dekady, a w ostatnich latach wyspecjalizował się w dziennikarstwie konopnym i psychodelicznym. Tworzył treści m.in. dla Zamnesia, Royal Queen Seeds, Cannaconnection, Gorilla Seeds, MushMagic i innych marek, dzięki czemu świetnie zna różne segmenty tej branży.

Przeczytaj pełną biografię