Top 5 naturalnych substancji pobudzających

Każdemu z nas czasem przydaje się mały zastrzyk mocy dla mózgu. Wiele osób sięga rano po kawę, a potem dolewa ją w ciągu dnia, żeby utrzymać koncentrację i chęć do działania. Jednak kawa nie jest jedynym naturalnym stymulantem, jaki oferuje natura. Istnieje całe mnóstwo roślin, które potrafią pobudzić organizm i dodać energii.

Czym są naturalne stymulanty?

Definicja stymulantu brzmi: „substancja, która podnosi poziom aktywności fizjologicznej lub nerwowej w organizmie”. Istnieje wiele syntetycznych związków opracowanych po to, by mocno pobudzać ośrodkowy układ nerwowy, ale natura również dostarcza własnych, naturalnych środków pobudzających.

Stymulanty działają, gdy przenikają przez barierę krew–mózg i łączą się z określonymi receptorami komórkowymi. W efekcie część z nich nasila uwalnianie neuroprzekaźników, takich jak dopamina i norepinefryna.

Większość środków pobudzających skutecznie zwiększa czujność, koncentrację i motywację, ale może też wywoływać skutki uboczne, takie jak problemy ze snem, zawroty głowy, drażliwość, bóle głowy czy utrata masy ciała. W przypadku wielu stymulantów istnieje również ryzyko nadużywania. Zanim sięgniesz po jakikolwiek środek pobudzający, dokładnie zapoznaj się z informacjami na jego temat.

Smartshop

Wyjątkowa oferta naturalnych produktów – od psychoaktywnych ziół i kaktusów, przez kadzidła i afrodyzjaki, po testy narkotykowe i wiele więcej.

Zobacz kategorię

5 najlepszych naturalnych stymulantów

Syntetyczne stymulanty to pojedyncze, wyizolowane cząsteczki. Naturalne pobudzacze znajdziesz natomiast w całych roślinach. Suszone liście, korzenie i owoce roślin o działaniu stymulującym przerabia się na herbatki, proszki i nalewki, które można przyjmować doustnie.

Poznaj top 5 naturalnych stymulantów, po które możesz sięgnąć zawsze, gdy masz ochotę na delikatny zastrzyk energii!

MACA

Maca to naturalny środek pobudzający pochodzący z gór Andów w Peru. Znana pod nazwą naukową Lepidium meyenii, maca może być suszona i mielona na proszek lub gotowana i jedzona jak warzywo korzeniowe. Korzeń stanowi wartościowe źródło pożywienia – dostarcza sporo węglowodanów i białka, a także dużych ilości witaminy C, miedzi i żelaza.

Maca od dawna uchodzi za roślinę dodającą energii i zwiększającą libido, a wyniki badań zdają się to potwierdzać. Badania sprawdzały wpływ suplementacji maca na wydolność fizyczną oraz popęd seksualny u sportowców. Uczestnicy wykonali 40‑kilometrową próbę czasową na rowerze przed i po 14 dniach przyjmowania maca. Wypełnili też kwestionariusz dotyczący poziomu pożądania seksualnego.

Choć w badaniu wzięło udział jedynie ośmioro uczestników, suplementacja maca poprawiła zarówno wyniki wysiłkowe, jak i poziom libido. Roślina wyraźnie skróciła czas przejazdu w porównaniu z wartością wyjściową. Odnotowano również istotne statystycznie wzrosty samooceny pożądania seksualnego względem grupy placebo.

Maca jest łatwa w stosowaniu i bez problemu można włączyć ją do codziennej diety. Nadaje się do koktajli, owsianek, deserów i wypieków. Optymalna dawka nie jest dokładnie ustalona, ale w badaniach zwykle stosuje się 1,5–5 g dziennie. Standardowe zalecenie to 450 mg proszku trzy razy dziennie, najlepiej razem z posiłkiem lub napojem.

Maca

(67)

(67)

Maca

Zobacz produkt

GUARANA

Guarana (Paullinia cupana) to pnącze pochodzące z dorzecza Amazonki. Roślina ma duże liście, zebrane w grona kwiaty oraz czerwonobrązowe owoce kryjące czarne nasiona. To właśnie nasiona działają pobudzająco – zawierają 2–4 razy więcej kofeiny niż ziarna kawy. Zawartość kofeiny w nasionach guarany wynosi 2–4,5%, podczas gdy w kawie jest to zwykle 1–2%. To świetna alternatywa, jeśli przyzwyczaiłeś się już do działania kawy albo szukasz mocniejszego stymulanta.

Za właściwości pobudzające guarany nie odpowiada jednak wyłącznie kofeina. Badania pokazują, że guarana zapewnia silniejsze pobudzenie niż sama kofeina. Uważa się, że nasiona zawierają dodatkowe substancje stymulujące, ale potrzebne są dalsze analizy, aby dokładnie zidentyfikować te związki.

Działanie stymulujące guarany wiąże się również z poprawą pamięci i procesu uczenia się. W podwójnie zaślepionym, kontrolowanym placebo badaniu oceniano krótkotrwały wpływ guarany na zachowanie u ludzi. Naukowcy zaobserwowali poprawę nastroju, zwiększoną sprawność poznawczą oraz większą czujność. Jednocześnie podkreślili, że efektów tych nie można przypisać samej kofeinie – to kolejny argument, że nasiona zawierają również inne składniki o działaniu pobudzającym.

Nasiona guarany można zmielić i przygotować z nich napar. Mają bardzo korzystny profil bezpieczeństwa, jednak w wysokich dawkach mogą wywołać skutki uboczne, takie jak kołatanie serca, nerwowość czy drżenie rąk.

Guarana – Paullinia cupana

(83)

(83)

Guarana – Paullinia cupana

Zobacz produkt

Yerba mate

Yerba mate (Ilex paraguariensis) to zimozielone drzewo pochodzące z Ameryki Południowej. Z jego liści przygotowuje się tradycyjny napój, znany właśnie jako mate. Zazwyczaj używa się do tego tykwy (kalebasy), którą wypełnia się mniej więcej do połowy suszonymi liśćmi. Następnie zalewa się je ciepłą wodą, a napar pije się przez metalową rurkę z filtrem, tzw. bombillę.

Yerba mate działa jako łagodny stymulant i zawiera około 85 mg kofeiny w filiżance — mniej niż kawa, ale więcej niż typowa herbata. Osoby pijące ten napój cenią go za długotrwałe, stabilne pobudzenie, pozbawione nerwowości i „trzęsących rąk”, często kojarzonych z kawą.

Kofeina obecna w yerba mate pomaga podnieść poziom energii i wspiera funkcje poznawcze. Wiadomo, że kofeina blokuje receptory adenozyny w mózgu, co uniemożliwia adenozynie spowalnianie aktywności neuronów. W efekcie poprawia się czujność, pamięć krótkotrwała i czas reakcji.

Pobudzające właściwości yerba mate sprawiają, że świetnie sprawdza się ona jako naturalny stymulant przed treningiem, wspierający wydolność fizyczną. Zawarta w niej kofeina usprawnia kurczenie się mięśni, a kapsułka yerba mate o dawce 1 g została powiązana ze zwiększonym spalaniem tłuszczu, jeśli przyjmie się ją przed wysiłkiem.

Mate możesz przygotować w tradycyjny sposób opisany powyżej albo zaparzyć ją jak zwykłą herbatę ziołową, używając french pressu lub zaparzacza do herbaty. Napój ten podaje się zarówno na gorąco, jak i na zimno, więc wypróbuj obie wersje i zobacz, która bardziej Ci odpowiada.

KRATOM

Kratom (Mitragyna speciosa) to tropikalne, wiecznie zielone drzewo z rodziny kawowców. Występuje naturalnie w Azji Południowo-Wschodniej, m.in. w Tajlandii, Indonezji, Malezji i Mjanmie. Liście rośliny suszy się, a następnie wykorzystuje do przygotowywania naparów, ekstraktów i proszków. Takie formy stosowane są zarówno w celach „funkcjonalnych”, jak i rekreacyjnych, aby uzyskać różne efekty.

Kratom zawiera aktywny związek – mitragyninę – której działanie zależy od dawki. Niskie porcje (1–5 g) działają raczej pobudzająco, natomiast wyższe (5–15 g) mogą wywoływać efekt zbliżony do działania opioidów. Mitragynina osiąga te efekty poprzez oddziaływanie na receptory opioidowe w mózgu – te same, do których przyłączają się substancje takie jak morfina.

Aby uzyskać efekt stymulujący, użyj 1–5 g liści kratomu do przygotowania gorącego naparu. Alternatywnie mitragyninę można przyswajać, żując świeże lub suszone liście.

Kratom dostępny jest także w formie kapsułek, proszku oraz płynnych ekstraktów. Zawsze stosuj się do zaleceń dawkowania podanych na opakowaniu. Jeśli zależy Ci głównie na działaniu pobudzającym, sięgaj po dolny zakres rekomendowanej dawki.

Proszek z kratomu – Maeng Da Red (Zamnesia)

(229)

(229)

Proszek z kratomu – Maeng Da Red (Zamnesia)

Zobacz produkt

MIŁORZĄB JAPOŃSKI (GINKGO BILOBA)

Ginkgo biloba nie jest typowym stymulantem, ale znana jest z tego, że wspiera funkcje poznawcze i poprawia pracę mózgu. To ostatni żyjący gatunek należący do pradawnej gromady Ginkgophyta – wszystkie pozostałe wyginęły. Drzewo pochodzi z Chin i mimo że jest dziś szeroko uprawiane, nadal figuruje na liście gatunków zagrożonych.

Miłorząb japoński to cenny sprzymierzeniec, gdy potrzebujesz sprawniej działającego umysłu. Niezależnie od tego, czy przygotowujesz się do egzaminu, czy po prostu chcesz lepiej przyswajać informacje z książek, Ginkgo biloba może pomóc zwiększyć koncentrację i wydajność mózgu.

Wykazano, że ekstrakt z miłorzębu japońskiego poprawia funkcje poznawcze oraz subiektywne poczucie dobrego samopoczucia. W podwójnie zaślepionym badaniu z placebo sprawdzano działanie Ginkgo biloba u starszych osób bez zaburzeń poznawczych. Naukowcy zaobserwowali, że roślina korzystnie wpływa na wybrane procesy neuropsychologiczne i pamięciowe.

Miłorząb japoński (Ginkgo biloba)

(41)

(41)

Miłorząb japoński (Ginkgo biloba)

Zobacz produkt

Luke Sumpter

Luke Sumpter, absolwent kierunku Clinical Health Sciences (BSc Hons) i pasjonat uprawy roślin, od ponad siedmiu lat pracuje jako zawodowy dziennikarz oraz autor specjalizujący się w tematyce konopi i nauk medycznych.

Przeczytaj pełną biografię