Czym jest ruta zwyczajna (Ruta graveolens)?

Ruta graveolens od tysięcy lat wykorzystywana jest w ziołolecznictwie, kuchni oraz jako roślina ozdobna. Choć na przestrzeni wieków jej zastosowania nieco się zmieniały, ta wieloletnia bylina wciąż ma wiele do zaoferowania także we współczesnym świecie. W tym artykule przyjrzymy się bliżej tej roślinie – jej historii, możliwym korzyściom oraz temu, jak możesz uprawiać Rutę graveolens w domowych warunkach.

Czym właściwie jest Ruta graveolens?

Ruta graveolens, znana także jako ruta, ruta zwyczajna lub „ziele łaski”, to roślina zielna o wielu zastosowaniach, która obecnie uprawiana jest głównie jako roślina ozdobna. Nie oznacza to jednak, że nie kryje w sobie innych możliwych korzyści. Jej intensywny zapach i żółte kwiaty sprawiają, że jest świetnym wyborem dla osób, które chcą wprowadzić do ogrodu więcej koloru i charakteru. Do tego tematu wrócimy jednak za chwilę!

Nasiona ruty zwyczajnej (Ruta graveolens)

(7)

(7)

Nasiona ruty zwyczajnej (Ruta graveolens)

Zobacz produkt

Skąd pochodzi Ruta graveolens?

Ruta graveolens pochodzi z Półwyspu Bałkańskiego oraz wschodniego regionu Morza Śródziemnego i naturalnie rośnie w takich krajach jak Chorwacja, Bułgaria czy Grecja.

Zioło to jest wykorzystywane od tysięcy lat. W średniowieczu Ruta graveolens miała chronić przed dżumą, a nawet stanowić obronę przed czarownicami! Starożytni Grecy stosowali ją jako środek odtruwający przy zatruciach. Skuteczność takich zastosowań budzi dziś sporo kontrowersji, ale jedno jest pewne – to zioło cieszyło się ogromnym zainteresowaniem i nadal ma swoich wiernych zwolenników, i to z wielu dobrych powodów.

Charakterystyka Ruta graveolens

Do czego właściwie może się przydać Ruta graveolens? Jak już wspomniano, od dawna wykorzystuje się ją w różnych tradycyjnych, holistycznych praktykach. Uważa się, że to zioło może łagodzić objawy infekcji grzybiczych, pomagać przy bolesnych miesiączkach, a nawet wspierać w zwalczaniu infekcji bakteryjnych. Warto jednak pamiętać, że wiele z tych zastosowań wywodzi się sprzed tysięcy lat i nie wszystkie zostały potwierdzone przez współczesne badania naukowe.

Ruta graveolens znajduje też zastosowanie w kuchni. Jest znana z lekko gorzkawego smaku, który odpowiednio użyty może ciekawie uzupełnić potrawy. Należy jednak stosować ją bardzo oszczędnie, ponieważ w większych ilościach może powodować uszkodzenie wątroby, bóle żołądka oraz wymioty. Z tego względu kobietom w ciąży odradza się spożywanie ruty.

Dla ogrodników Ruta graveolens to świetny dodatek do rabat – roślina ta jest ceniona jako naturalny środek odstraszający szkodniki, owady, a nawet koty. Jeśli więc po ogrodzie kręcą się natrętne futrzaki lub nieproszone insekty, intensywny zapach tej rośliny może skutecznie zniechęcić je do odwiedzin.

Kiedy i jak uprawiać Rutę graveolens

Chcesz samodzielnie uprawiać rutę zwyczajną (Ruta graveolens), ale nie wiesz, od czego zacząć? Kluczowe są trzy rzeczy: właściwy termin, miejsce i sposób wysiewu. Niezależnie od tego, czy siejesz do donic, czy bezpośrednio do gruntu, umieszczaj nasiona na głębokości około 0,5–1 cm w marcu lub kwietniu. Ponieważ roślina ta pochodzi z nieco cieplejszych stref klimatycznych, najlepiej rozwija się w temperaturze 10–18°C. Użyj lekkiego, próchniczego podłoża o luźnej strukturze – w takich warunkach nasiona mają optymalne środowisko do kiełkowania i dalszego wzrostu.

Jak pielęgnować rośliny

Jak zapewne już się zorientowałeś, Ruta graveolens to roślina wyjątkowo odporna i wytrzymała. Ogólnie rzecz biorąc, jest to zioło o niewielkich wymaganiach pielęgnacyjnych, które poza okazjonalną dawką troski nie potrzebuje żadnego szczególnego traktowania. Przycinanie nie jest w przypadku Ruta graveolens absolutnie konieczne, ale lekkie cięcie pomoże pobudzić roślinę do silniejszego krzewienia i wypuszczania nowych pędów.

Podlewanie i nawożenie

Oczywiście, aby w pełni wykorzystać ich potencjał, Twoje rośliny potrzebują nie tylko podlewania, ale i dokarmiania. Choć Ruta graveolens dobrze znosi cieplejsze warunki, regularne nawadnianie wciąż jest konieczne. Rób to często, ale nie dopuszczaj do zalania podłoża – najważniejszy jest umiar. Podobnie jest z nawożeniem. Stosując niewielką ilość nawozu o powolnym uwalnianiu nawóz, zapewnisz roślinom komplet składników odżywczych na cały okres wzrostu. Kluczowe jest odpowiednie wyczucie czasu – zbyt wczesne nawożenie może im zaszkodzić, a zbyt późne sprawi, że przegapisz moment, w którym rośliny mogłyby najlepiej się rozwinąć.

Kiedy i jak zbierać plony

Jako bylina, Ruta graveolens (ruta zwyczajna) ma potencjał, by rosnąć nieprzerwanie przez cały rok. Zazwyczaj, jeśli wysiejesz nasiona w marcu, rośliny będą gotowe do zbioru już w maju lub czerwcu. Nie potrzebują więc wiele czasu, by osiągnąć pełnię rozwoju. O tym, że nadają się do ścięcia, świadczy pojawienie się liści i kwiatów. Wiele osób decyduje się jednak na zbiór jeszcze przed kwitnieniem, bo po rozwinięciu kwiatów zawartość olejków eterycznych zaczyna stopniowo spadać.

Podczas zbioru ruty zwyczajnej trzeba zachować szczególną ostrożność, ponieważ kontakt skóry z liśćmi może wywołać swędzenie, a w skrajnych przypadkach nawet pęcherze. Koniecznie załóż rękawice ochronne i odcinaj pędy sekatorem, aby uzyskać czyste cięcie. Świeżo ścięte łodygi możesz wykorzystać od razu lub na krótko umieścić w szklance z wodą. Aby dłużej zachować świeżość, włóż je do lodówki w szczelnie zamkniętej torebce.

Wejdź na ścieżkę z Ruta graveolens

Choć sposób holistycznego wykorzystania tej rośliny mocno zmienił się na przestrzeni ostatniego tysiąclecia, nie ma wątpliwości, że Ruta graveolens wciąż potrafi zabłysnąć jako ozdobne zioło, a nawet ciekawy dodatek kulinarny. Jak widać, jej uprawa rzadko sprawia problemy, nawet zupełnym początkującym, dlatego jest to roślina dostępna praktycznie dla każdego. Jako bylina może cieszyć swoimi walorami przez cały rok.

Pozostaje już tylko przekonać się o tym samemu i posadzić rutę w ogrodzie, na balkonie albo w szklarni. Wystarczy zajrzeć do Plantshop Zamnesii i zaopatrzyć się we własne nasiona Ruta graveolens!

Adam Parsons

Adam Parsons – zawodowy dziennikarz specjalizujący się w tematyce konopi, copywriter i autor – od wielu lat współtworzy zespół Zamnesii. Na co dzień zajmuje się szerokim zakresem zagadnień: od CBD, przez psychodeliki, po wiele innych powiązanych tematów. Przygotowuje artykuły blogowe, poradniki oraz testuje i opisuje stale rosnącą gamę produktów.

Przeczytaj pełną biografię