Co warto wiedzieć o shilajit

Sziladź od tysięcy lat ceniona jest za szerokie, holistyczne zastosowania – według źródeł używa się jej już od ponad 4000 lat. Czy jednak w czasach wygodnych kapsułek i kompleksowych suplementów diety sziladź nadal ma swoje miejsce? W tym artykule wyjaśniamy, czym jest ta smołowata substancja i wszystko, co warto o niej wiedzieć.

Czym właściwie jest sziladź?

Shilajit, powszechnie stosowany w Ajurwedzie i znany też jako „pogromca skał”, „niszczyciel słabości” lub po prostu „mumijo”, to czarna/brązowa, smołowata wydzielina ze skał wysokogórskich. Najczęściej występuje w rejonach takich jak Himalaje, Afganistan czy Mongolia. Lepka substancja jest zbierana, a następnie wykorzystywana w formie proszku lub płynu.

Rola medycyny ajurwedyjskiej

Sięgająca ponad 5000 lat wstecz ajurweda to tradycyjny system medycyny, który w holistyczny sposób troszczy się o ciało, umysł i ducha, wykorzystując do tego liczne zioła i przyprawy. Do najpopularniejszych ajurwedyjskich środków zalicza się m.in. ashwagandhę, kurkumę oraz kumin. Uważa się, że odpowiednie łączenie i stosowanie tych roślin może przynieść korzyści, takie jak:

• wsparcie trawienia
• zwiększenie witalności
• detoksykacja krwi i całego organizmu
• pomoc w redukcji masy ciała
• potencjalna poprawa samopoczucia psychicznego

Skuteczność medycyny ajurwedyjskiej jest dziś szeroko dyskutowana, szczególnie że podejście do leczenia bardzo się zmieniło na przestrzeni 5000 lat. Nie oznacza to jednak, że tradycyjne zioła i przyprawy ajurwedyjskie nie mają już racji bytu. Przeciwnie – współczesne formy podania sprawiły, że są bardziej dostępne niż kiedykolwiek. Do codziennego, holistycznego stosowania można je przyjmować w wygodnej postaci kapsułek oraz nalewek.

Co shilajit robi dla organizmu?

Czym właściwie jest shilajit i do czego jest zdolny? Substancji tej przypisuje się wiele możliwych efektów – zarówno u mężczyzn, jak i u kobiet. Jej potencjał jest szeroki, choć niekiedy wciąż nie do końca poznany. Przyjrzyjmy się więc, co współczesne badania mówią o holistycznym działaniu shilajit.

Może wspierać pracę mózgu

Uważa się, że w shilajicie znajduje się wiele związków, które mogą korzystnie wpływać na pracę mózgu. Choć badania nad skutecznością shilajitu w tym zakresie są na wczesnym etapie, jedno z nich sprawdzało, czy substancje te mogą pomagać w łagodzeniu zaburzeń poznawczych i chorób takich jak Alzheimer (Carrasco-Gallardo i in., 2012). Tradycyjnie shilajit stosowano również z nadzieją na wydłużenie życia i spowolnienie starzenia się mózgu.

Może podnosić poziom testosteronu

Niski poziom testosteronu może prowadzić do wielu problemów, takich jak spadek libido, utrata masy mięśniowej, a nawet wypadanie włosów. W jednym z badań klinicznych mężczyznom w wieku od 45 do 55 lat podawano dwa razy dziennie albo 250 mg shilajitu, albo placebo. Po 90 dniach naukowcy zaobserwowali, że u uczestników przyjmujących shilajit poziom testosteronu był wyższy niż u osób z grupy placebo (Pandit i in., 2015).

Może wspierać zdrowie serca

Czy shilajit może być kluczem do poprawy zdrowia serca? Na to pytanie próbowało odpowiedzieć jedno z badań. Choć przeprowadzono je na szczurach, osobniki otrzymujące shilajit doznały mniejszych uszkodzeń mięśnia sercowego po wywołaniu urazu niż te, którym go nie podawano (Joukar i in., 2014). Shilajit jest także przedmiotem badań pod kątem wpływu na obniżenie ciśnienia krwi, jednak zanim będzie można mówić o twardych dowodach, potrzebne są dalsze, dobrze zaprojektowane analizy.

Może wspierać spowalnianie procesów starzenia

Choć nie da się całkowicie zatrzymać procesu starzenia, badania pokazują, że kwas fulwowy zawarty w shilajit wykazuje silne właściwości przeciwutleniające (Carrasco-Gallardo i in., 2012). Może to pomagać ograniczać skutki stresu oksydacyjnego wywoływanego przez wolne rodniki. To pojedyncze badanie nie wystarcza jednak, by jednoznacznie stwierdzić, że shilajit jest w stanie spowolnić sam proces starzenia.

Potencjalne właściwości przeciwwirusowe

Ponieważ shilajit zawiera różne przeciwutleniacze, minerały i inne związki bioaktywne, może potencjalnie pomagać w zwalczaniu niektórych wirusów. W jednym z badań sprawdzano, czy shilajit jest w stanie zniszczyć kilka typów wirusów, w tym wirusa opryszczki (Cagno i in., 2015). Jak dotąd dostępne dane są jednak bardzo ograniczone, dlatego pełna skuteczność shilajitu w tym zakresie pozostaje niejasna.

Potencjalne wsparcie w odchudzaniu

Shilajit jest także badany pod kątem potencjalnego wspomagania odchudzania. W jednym z badań z udziałem ludzi zaobserwowano, że oczyszczony shilajit może nasilać ekspresję genów związanych z macierzą zewnątrzkomórkową u osób z nadwagą i otyłością, wspierając tym samym przystosowanie mięśni szkieletowych do wysiłku fizycznego (Das i in., 2016). Pełne znaczenie tych wyników nie jest jeszcze jasne, jednak autorzy podkreślają, że badanie stanowi „pierwszy dowód”, który – miejmy nadzieję – zachęci do dalszych, pogłębionych analiz.

Jak stosować shilajit

Shilajit występuje w kilku postaciach. Tradycyjnie spożywa się go, po prostu mieszając żywicę o konsystencji smoły z wodą i wypijając napój lub nakładając ją bezpośrednio na skórę. Współcześnie częściej sięga się po ekstrakty w proszku, kapsułki z shilajit lub płynne preparaty shilajit. Takie formy przyjmowania są wygodne i łatwo wkomponować je w codzienną rutynę.

Jakie są skutki uboczne stosowania shilajit?

Jak w przypadku każdego suplementu, przy stosowaniu shilajitu mogą pojawić się działania niepożądane. Występują one rzadko, ale warto je znać, jeśli rozważasz używanie shilajitu.

Możliwe skutki uboczne obejmują:

• Wysypkę
• Przyspieszone bicie serca
• Zawroty głowy
• Nudności
• Ból brzucha
• Ból głowy
• Zmęczenie

Jak wspomniano, działania niepożądane nie zdarzają się często i zwykle wynikają ze spożywania surowego, nieprzetworzonego shilajitu. Jeśli jednak masz jakiekolwiek problemy zdrowotne lub wątpliwości przed rozpoczęciem suplementacji, koniecznie skonsultuj się z lekarzem. Kobiety w ciąży oraz karmiące piersią nie powinny stosować shilajitu.

Jaką dawkę shilajitu przyjmować?

Najczęściej shilajit przyjmuje się 1–3 razy dziennie, zarówno w formie płynnej, jak i sproszkowanej, zwykle po rozpuszczeniu w mleku lub wodzie. Jeśli chodzi o maksymalną dzienną dawkę, rozsądną zasadą jest trzymanie się przedziału 300–500 mg shilajitu, ponieważ wyższe ilości mogą nasilać wspomniane wcześniej skutki uboczne.

Odmierzenie odpowiedniej porcji proszku lub nalewki dodawanej do wody może być odrobinę kłopotliwe, ale da się to zrobić z wyprzedzeniem. Jeśli jednak zależy Ci na jak najwygodniejszym sposobie stosowania shilajitu, dobrym rozwiązaniem są kapsułki z odmierzoną, powtarzalną dawką.

Czy warto stosować shilajit?

Więc, czy shilajit naprawdę jest wart uwagi, czy może powinien pozostać jedynie ciekawostką z przeszłości? Jak widzisz, shilajit może wpływać na organizm na wiele różnych sposobów. Jest wszechstronny, łatwo dostępny i występuje w licznych formach. Niezależnie od tego, czy wolisz tradycyjne podejście i rozpuszczanie żywicy w wodzie lub mleku, czy sięgniesz po kapsułki albo buteleczkę z płynnym ekstraktem z pipetą – wybór należy do Ciebie.

Jeśli chcesz samodzielnie przekonać się, jak działa shilajit, zajrzyj do sklepu Zamnesia, gdzie znajdziesz ten wyjątkowy produkt, a także ogromny wybór innych ziół, ekstraktów oraz suplementów.

Adam Parsons

Adam Parsons – zawodowy dziennikarz specjalizujący się w tematyce konopi, copywriter i autor – od wielu lat współtworzy zespół Zamnesii. Na co dzień zajmuje się szerokim zakresem zagadnień: od CBD, przez psychodeliki, po wiele innych powiązanych tematów. Przygotowuje artykuły blogowe, poradniki oraz testuje i opisuje stale rosnącą gamę produktów.

Przeczytaj pełną biografię