Jaka jest różnica między konopiami indyjskimi a włóknistymi

Nie do końca wiesz, czym różnią się konopie od marihuany? Spokojnie, nie ma się czym przejmować! Poniżej wszystko jasno wyjaśniamy, aby przeglądanie ogromu treści i produktów związanych z konopiami oraz marihuaną nie sprawiało Ci już żadnego kłopotu.

Czym są konopie?

Konopia włóknista to odmiana Cannabis sativa i bez przesady można uznać ją za jedną z najważniejszych roślin uprawianych przez człowieka. Jej wykorzystanie sięga co najmniej 10 000 lat wstecz, a sama roślina służyła do niezliczonych zastosowań. Wykorzystywano ją jako pożywienie dla ludzi i zwierząt gospodarskich oraz surowiec do produkcji tekstyliów, papieru, a nawet materiałów budowlanych. O konopiach i ich przydatności wspominano już w chińskich kronikach cesarskich sprzed 6000 lat. Pierwsza wersja Deklaracji Niepodległości Stanów Zjednoczonych została nawet sporządzona na papierze konopnym (choć ostateczny dokument zapisano na pergaminie z garbowanej skóry zwierzęcej).

Choć konopie włókniste należą do gatunku Cannabis sativa, nie nadają się do rekreacyjnego odurzania. Wynika to z faktu, że zawierają jedynie śladowe ilości THC—związku odpowiedzialnego za typowe „haju” po marihuanie. Jednocześnie konopie są bogate w CBD oraz inne kannabinoidy, dlatego obecnie powszechnie wykorzystuje się je do produkcji produktów CBD i suplementów diety.

Uznawane za prawdziwą „superżywność”, nasiona konopi włóknistych wyróżniają się wyjątkową wartością odżywczą. Obfitują w zdrowe tłuszcze i niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe, a także w pełnowartościowe białko, witaminę E, aminokwasy, minerały i wiele innych cennych składników.

Czym jest konopia?

Tu zaczyna robić się nieco bardziej skomplikowanie. W przeciwieństwie do konopi włóknistych, słowo „cannabis” jest dużo bardziej pojemne – można go użyć w odniesieniu do każdej rośliny lub produktu należącego do rodzaju Cannabis. Oznacza to, że choć konopie włókniste są rodzajem cannabis, tak samo jest z marihuaną. Marihuaną określa się odmiany cannabis, które zawierają znaczące ilości THC.

Obecnie jednak samo określenie „marihuana” coraz częściej zastępowane jest terminem „cannabis”, dlatego oba słowa bywają używane zamiennie. Aby rozwiać wątpliwości, można spotkać się też z określeniem „cannabis rekreacyjny”, które podkreśla psychoaktywne działanie danej odmiany.

Ogólnie, jeśli widzisz lub słyszysz, że „konopie” i „cannabis” służą do odróżnienia dwóch typów roślin bądź produktów, zazwyczaj możesz założyć, że pod pojęciem cannabis kryje się bogatszy profil kannabinoidowy i obecność THC. Jeśli natomiast termin Cannabis sativa używany jest zamiennie z „konopiami”, najpewniej chodzi po prostu o klasyfikację botaniczną rośliny.

Technicznie rzecz biorąc, rodzaj Cannabis dzieli się na trzy gatunki lub podgatunki: C. sativa, C. indica oraz C. ruderalis. W cannabis rekreacyjnym, czyli marihuanie, w różnych proporcjach mogą występować wszystkie trzy (pod)gatunki, natomiast konopie włókniste pochodzą wyłącznie od Cannabis sativa.

Jaka jest różnica między konopiami a cannabis?

W dużym skrócie: główna różnica między konopiami a konopiami włóknistymi polega na tym, że te drugie zawierają jedynie śladowe, prawnie dopuszczalne ilości THC. Roślina może zostać zakwalifikowana jako konopie włókniste wyłącznie wtedy, gdy poziom THC nie przekracza określonego ustawowo progu. Warto też pamiętać, że konopie włókniste nie stanowią odrębnego gatunku konopi – różnice wynikają przede wszystkim ze składu chemicznego, sposobu uprawy, zastosowań przemysłowych oraz statusu prawnego.

Genetyka / Skład chemiczny / THC

Przechodząc do szczegółów: aby roślina została uznana za konopie przemysłowe w większości krajów Europy, zawartość THC w suchej masie nie może przekraczać 0,2%. W Stanach Zjednoczonych próg ten jest nieco wyższy i wynosi 0,3% THC. Mimo że kolejne państwa stopniowo legalizują i regulują różne rynki konopi, THC wciąż pozostaje substancją kontrolowaną w świetle praktycznie wszystkich międzynarodowych konwencji narkotykowych.

Do tej pory w roślinach Cannabis sativa zidentyfikowano już kilkaset związków chemicznych. Chociaż konopie włókniste mają znacznie mniej THC niż odmiany rekreacyjne, zawierają większość pozostałych kannabinoidów występujących w konopiach, w tym CBD, CBC oraz CBDA. Zawierają też większość tych samych związków aromatycznych (terpenów), flawonoidów, węglowodorów, kwasów tłuszczowych i fenoli, choć w odmiennych stężeniach.

Tradycyjnie konopie uprawiano dla włókna i nasion, jednak stosunkowo wysoka zawartość CBD sprawia, że dzisiejsze odmiany konopi włóknistych są idealnym surowcem do produkcji legalnych, wysokiej jakości olejów CBD i suplementów.

Wygląd

Typowa roślina marihuany wygląda dość inaczej niż konopie włókniste. Krzewy marihuany zwykle mają szersze liście, a topy są zazwyczaj bardziej zwarte i mocno żywiczne, otoczone drobnymi włoskami (słupkami). Konopie uprawiane na nasiona nie wytwarzają takiej ilości żywicy, a same kwiatostany są na ogół mniejsze i mniej zbite.

Konopie wykazują typowe cechy Cannabis sativa: dłuższe, węższe liście oraz włókniste łodygi. W porównaniu ze standardową rośliną marihuany, która często jest niska, krępa i mocno rozkrzewiona, konopie mają smuklejszą budowę, z mniejszą liczbą odgałęzień i liści.

W uprawie przemysłowej, gdzie rośliny rosną gęsto obok siebie, pojedyncza roślina konopi może tworzyć praktycznie tylko jeden główny, wysoki pęd. Odmiany konopi przeznaczone na włókno i nasiona potrafią dorastać do imponujących 5–6 metrów wysokości.

Płeć roślin

Jednym z częstszych mitów na temat konopi włóknistych, obok przekonania, że to inny gatunek konopi, jest to, że wszystkie rośliny konopi włóknistych są męskie. To nieprawda.

Konopie włókniste, tak jak każda inna roślina konopi, mogą rozwinąć się w osobniki żeńskie lub męskie. Tylko rośliny żeńskie wytwarzają kwiaty (topy), podczas gdy męskie tworzą woreczki pyłkowe. Jeśli rosną blisko siebie, osobniki męskie z łatwością zapylają żeńskie, powodując, że zaczynają one produkować nasiona.

Dla producentów uprawiających konopie włókniste z myślą o nasionach lub włóknie zapylenie roślin żeńskich nie stanowi większego problemu – a wręcz może być pożądane. Inaczej jest w przypadku upraw nastawionych na pozyskiwanie kannabinoidów: nasione topy oznaczają niższą jakość końcowego produktu i mniejszą zawartość kannabinoidów.

Z tego powodu – podobnie jak w typowej uprawie konopi na cele rekreacyjne – duże komercyjne plantacje nastawione na produkcję kannabinoidów trzymają rośliny żeńskie w oddzielnych, szczelnie zamkniętych szklarniach, aby zapobiec ich zapyleniu przez samce.

Uprawa

Choć technicznie należą do tego samego gatunku, konopie przemysłowe (hemp) i marihuana wymagają zupełnie innego podejścia do uprawy. Konopie na włókno zwykle sadzi się na dużych areałach, bardzo gęsto – często z odstępem zaledwie około 10 cm między roślinami. Marihuanę natomiast uprawia się zazwyczaj w większych odstępach, aby poprawić kondycję roślin, ograniczyć rozwój patogenów i pobudzić rozrost na boki.

Konopie przemysłowe są też znacznie mniej wymagające niż marihuana. Ta druga najlepiej czuje się w warunkach kontrolowanych, gdzie stale monitoruje się temperaturę i wilgotność, natomiast hemp można uprawiać w wielu różnych klimatach i środowiskach.

Różne są również cykle wzrostu obu typów konopi: konopie przemysłowe zazwyczaj potrzebują 110–120 dni, by całkowicie dojrzeć, podczas gdy marihuana – w zależności od odmiany – wymaga zwykle jedynie 60–90 dni.

Konopi przemysłowych i marihuany nie powinno się też uprawiać razem. Przypadkowe zapylenie roślin marihuany pyłkiem hempu znacząco obniży jakość końcowego plonu.

Legalność

Mimo stosunkowo jasnych przepisów określających dopuszczalną zawartość THC, legalna uprawa konopi włóknistych wciąż napotyka na ogromną liczbę regulacji, wymogów prawnych i biurokratycznych przeszkód.

Jeszcze całkiem niedawno zarówno konopie włókniste, jak i marihuana były nielegalne. Dopiero niedawno, m.in. za sprawą amerykańskiej ustawy Farm Bill z 2018 roku, konopie włókniste zostały wykreślone z listy substancji kontrolowanych, co po raz pierwszy od dziesięcioleci umożliwiło szerszy dostęp do tej rośliny. Mimo to wciąż istnieją stany, w których konopie są zakazane, a komercyjna lub domowa uprawa pozostaje nielegalna.

Sytuacja prawna jest jeszcze bardziej złożona w innych krajach. W Wielkiej Brytanii na przykład uprawa konopi jest obwarowana dodatkowymi warunkami i opłatami, a prowadzić ją można wyłącznie komercyjnie, posiadając odpowiednią licencję. W praktyce hobbystyczny ogrodnik, który chciałby mieć kilka roślin na własny użytek, ma niemal zerowe szanse, by zrobić to legalnie – i to mimo tego, że takie rośliny zawierają śladowe ilości THC. Podobnie wygląda to w większości pozostałych krajów europejskich.

Zastosowanie

Nie bez powodu konopie włókniste należą do najbardziej cenionych i wszechstronnie wykorzystywanych roślin uprawnych w historii. Ich wyjątkowa wartość wynika z ogromu możliwych zastosowań – praktycznie każda część rośliny ma coś do zaoferowania.

Przez długi czas to właśnie konopie były podstawowym surowcem włókienniczym do produkcji odzieży i innych tekstyliów. Co więcej, na długo przed wynalezieniem włókien syntetycznych z konopi wykonywano żagle oraz wyjątkowo wytrzymałe liny. Łyko pozyskiwane z łodyg konopi należy do najmocniejszych naturalnych włókien znanych człowiekowi.

Jako „superżywność” nasiona konopi zyskują coraz więcej zwolenników. Dzięki wysokiej wartości odżywczej biochemicy sugerują nawet, że nasiona konopi mogą pomóc w walce z niedożywieniem i głodem na świecie.

W ostatnich latach badania coraz dokładniej przyglądają się kannabinoidom i ich potencjalnym korzyściom – z bardzo obiecującymi wynikami. Obok produktów na bazie CBD dużą popularność zdobywają także konopne kosmetyki pielęgnacyjne do twarzy i ciała, które ponownie skierowały uwagę świata na konopie.

Konopie są też na nowo odkrywane jako wszechstronny materiał budowlany. Wykorzystać można większość ich komponentów – zarówno włókno konopne, jak i oleje tłoczone z tej rośliny znajdują zastosowanie w branży konstrukcyjnej.

To jednak tylko część możliwości – istnieje jeszcze wiele innych, niezwykle obiecujących zastosowań konopi, którym z powodzeniem można by poświęcić osobne, szczegółowe omówienie.

Olej z konopi indyjskich a olej konopny a olej CBD

Produkty z konopi są dziś dostępne praktycznie wszędzie. Do najpopularniejszych należą oleje CBD oraz oleje konopne. Różnorodność dostępnych na rynku produktów potrafi jednak wprowadzać konsumentów w błąd. Jedno z najczęściej zadawanych pytań dotyczy różnic między olejem z konopi indyjskich, olejem konopnym a olejem CBD. Czym dokładnie różnią się te trzy rodzaje olejów?

Olej z konopi indyjskich

Olej z konopi indyjskich (często nazywany „olejem haszyszowym”, „olejem THC” lub „olejem Ricka Simpsona”) wytwarza się z kwiatów rośliny marihuany. Podobnie jak konopie używane rekreacyjnie, zawiera THC i wywołuje efekt haju. W większości krajów olej konopny ma taki sam status prawny jak sama marihuana, więc nie można go legalnie kupić ani posiadać.

Olej z konopi siewnych

Olej z konopi (olej z nasion konopi) nie zawiera żadnych kannabinoidów — ale wcale nie czyni go to bezużytecznym. Wręcz przeciwnie! Olej z konopi dostarcza wszystkich wartości odżywczych obecnych w nasionach konopi i świetnie sprawdza się w kuchni oraz przy przygotowywaniu zdrowych potraw.

Olej CBD

CBD zawarte w olejku CBD pozyskuje się z konopi włóknistych. Taki olejek zawiera kannabidiol (CBD) i wcale nie zawiera THC lub zawiera go jedynie w ilościach śladowych, dlatego nie wywołuje haju. W niektórych olejkach CBD znajduje się wyłącznie czyste CBD (tzw. izolat CBD) rozpuszczone w oleju bazowym, na przykład z oliwek, nasion konopi, kokosa czy z oleju palmowego. Z kolei pełnospektralne olejki CBD oprócz CBD dostarczają cały wachlarz innych kannabinoidów, terpenów i korzystnych fitochemikaliów, które również są przenoszone do wymienionych wyżej olejów nośnikowych.

Adam Parsons

Adam Parsons – zawodowy dziennikarz specjalizujący się w tematyce konopi, copywriter i autor – od wielu lat współtworzy zespół Zamnesii. Na co dzień zajmuje się szerokim zakresem zagadnień: od CBD, przez psychodeliki, po wiele innych powiązanych tematów. Przygotowuje artykuły blogowe, poradniki oraz testuje i opisuje stale rosnącą gamę produktów.

Przeczytaj pełną biografię